Çocuk ölümlerinin yarısı gizli açlıktan

Almanya’nın Stuttgart şehrinde “Gizli açlık ve gıda sistemlerinin dönüşümü: Yetersiz beslenme yüküyle nasıl mücadele edilir?” başlığıyla düzenlenen 4. Uluslararası Gizli Açlık Kongresi’nde dünyada her 9 kişiden 1’inin mücadele ettiği gizli açlığa ilişkin önemli veriler paylaşıldı.

Sabri Ülker Vakfı, 4. Uluslararası Gizli Açlık Konferansı’na “Popüler Diyetler ve Gizli Açlık İlişkisi” başlıklı bilimsel oturuma ev sahipliği yaptı.

Konferansa katılanların yoğun ilgi gösterdiği oturumda Hohenheim Üniversitesi Biyolojik Kimya ve Beslenme Bölüm Başkanı Prof. Hans Konrad Biesalski Avrupa Gıda Bilgi Konseyi (EUFIC) Genel Direktörü Dr. Laura Fernández Celemín, Sabri Ülker Vakfı İletişim ve Sürdürülebilirlik Direktörü Selen Tokcan ve Prof. Dr. Ali Atıf Bir’in katılımıyla düzenlendi.

Oturumda gizli açlık ve popüler diyetler arasındaki ilişki incelenirken, toplumda bilimsel verilere dayanan sağlık haberlerine dair farkındalık sağlanmasının önemine dikkat çekildi.

Bilinçsiz uygulanan diyetler çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor

Gizli açlık konusu dünya sağlık gündemini sıklıkla meşgul ederken, gizli açlık aslında aşırı beslenme durumunda da oluşan, bilinçsiz beslenme sebebiyle ortaya çıkan vitamin ve mineral eksikliği olarak tanımlanıyor. Enerji-protein alımından bağımsız olarak yeterli ve dengeli beslenilmediğinde yaşanan gizli açlık sebebiyle çok ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabiliyor. Hem yetersiz hem de aşırı beslenme durumunda ortaya çıkabilen gizli açlık, kişinin bağışıklık sistemini zayıflatıyor, fiziksel ve zihinsel gelişmeyi önlüyor ve hatta ölümle sonuçlanabiliyor.

Vitamin ve mineral eksiklikleri toplum sağlığı için risk oluşturuyor

Konferansta günümüzde sıklıkla tartışılan DASH diyeti, Akdeniz diyeti, detoks, düşük karbonhidratlı, yüksek yağlı diyetler, aralıklı açlık, temiz beslenme gibi popüler diyetlerinin sağlık etkilerinin tartışıldığı oturumda popüler diyetlerin gizli açlıkla olan ilişkisine dikkat çekildi.

• Düşük karbonhidratlı, yüksek yağlı diyetlerde karbonhidrat kaynağı olan sebze ve meyveler ile tam tahılların sınırlı tüketimi beraberinde vitamin, mineral eksikliğini getirebiliyor.
• Detoks diyetlerin toksinleri kısa süre içerisinde organizmadan uzaklaştırdığı, hızlı kilo kaybına olanak sağladığı iddia edilse de bu diyetler vücutta bulunması gereken elzem vitamin ve mineral değerlerin normalin altına düşmesine sebep olabiliyor.
• Aralıklı açlık diyetleri, yine vitamin ve mineral değerlerinde düzensizliğe yol açabileceği sebebiyle konsantrasyonda azalma, modun olumsuz etkilenmesi ve yorgunluk gibi olumsuz yan etkilere de yol açabiliyor.
• DASH diyetinde doymuş yağ ve şeker içeriği yüksek yiyeceklerin tüketimi sınırlı olduğu üzere, günlük sodyum alımının en fazla 2300 mg ile sınırlanmasını önerildiği için, düzenli uygulamadığı takdirde ciddi eksikliklere sebep olabiliyor.

“Dünyadaki çocuk ölümlerinin yaklaşık yarısının nedeni gizli açlık”

Toplum sağlığının geleceği için gizli açlıkla mücadelenin kaçınılmaz olduğunun vurgulandığı oturumda, gizli açlıkla ilgili çarpıcı verilere de dikkat çekildi.

• Dünyada yetersiz beslenen insan sayısı 2017’de yaklaşık 821 milyona yani dünya nüfusunun %11’ine ulaştı.
• Gizli açlık dünyada 2 milyardan fazla kişiyi etkiliyor.
• 2030 yılına kadar günlük alınacak enerjinin giderek artacağı ancak, gizli açlığın daha sık görülebileceği tahmin ediliyor.
• A vitamini ve çinko eksikliği nedeniyle her yıl 1 milyondan fazla 5 yaş altı çocuk hayatını kaybediyor.
• Yetersiz beslenme dünya çapında 5 yaş ve altındaki 19 milyon çocuğu etkiliyor ve her yıl yaklaşık 1,5 milyon kadın ve çocuğun hayatını kaybetmesine neden oluyor.
• Çocuklarda yetersiz beslenmesinin düzeltilmesiyle, her 100 çocuk ölümünden 45’inin önlenebileceği bildiriliyor.
• Dünyada her yıl, anne karnında iyot eksikliği nedeniyle, ortalama 20 milyon bebek zihinsel gelişim geriliği riskiyle doğuyor.
• Günümüzde görülen gizli açlık tablosu devam ederse 15 yıl içinde 450 milyon çocuk bodurluk riskiyle karşı karşıya kalabilir.
• Gizli açlık sonucu ortaya çıkan sağlık sorunlarının tedavisi ve önlenmesi için küresel GSMH’nın yüzde 2-3’ü yani tüm dünyada yaklaşık 1.4-2.1 trilyon dolar harcanıyor.
• Çocukluk çağında görülen gizli açlık okulda öğrenmeyi, gelecekte ise iş performansını azaltıyor. Çocukluk çağında yetersiz beslenen yetişkinler, iş yaşamında yeterli ve dengeli beslenenlere oranla yüzde 20 daha az kazanıyor.