Borisov kuyruklu yıldızı nereden ve nasıl geldi?

12 Ekim 2019 Cumartesi

Kırım'da kendi teleskopuyla çalışan amatör bir gökbilimci olan Gennady Borisov tarafından 30 Ağustos’ta ikinci defa yıldızlararası bir cisim tespit etmiş ve bulgularını internette diğer araştırmacılarla paylaşmıştı. Şimdiyse yeni yayımlanan bir makalede, Comet 2I/Borisov’un yörüngesi ve Güneş’in yerçekimine olası yolculuğu hesaplandı.

Araştırmacılar Comet Borisov'un uzaydaki yolculuğunu geri sararak, nesnenin 1 milyon yıl önce Kruger 60'ın merkezinden sadece 5,7 ışık yılı uzağından saniyede 3,4 kilometre hızla geçtiğini düşünüyorlar. Makaleye göre kuyruklu yıldız, Kruger 60'tan yaklaşık 6 ışık yılı uzaklıkta bir hızda gerçekten yavaş hareket etmekteydi ve bu, yalnızca bir geçişten ibaret değildi. Buradan yola çıkan araştırmacılar, 2I/Borisov’un muhtemelen bu yıldız sisteminden geldiğini söylüyorlar.

Bu makalede yer almayan ve Maryland Üniversitesi'nden bir gökbilimci ve kuyruklu yıldız uzmanı olan Ye Quanzhi ise Comet 2I/Borisov'un Kruger 60'la bir bağlantısı olduğunu söyleyen kanıtların, şu ana kadar elde edilen verilere dayanarak oldukça ikna edici olduğunu söyledi. Quanzhi’nin bu doğrultuda yaptığı açıklamalar da bulunuyor.

Kuyruklu yıldız nereden ve nasıl geldi?

Olası senaryolara değinen Ye Quanzhi'nin bu konudaki açıklamaları şu şekilde: “Yıldızlararası bir kuyruklu yıldızınız varsa ve nereden geldiğini bilmek istiyorsanız, iki şeyi kontrol etmelisiniz. İlk olarak; bu kuyruklu yıldız gezegen sisteminden küçük bir geçiş mesafesine mi sahipti? Çünkü oradan geliyorsa, yörüngesi o sistemin konumu ile kesişmelidir. Yeni kuyruklu yıldız ile Kruger arasındaki 5,7 ışık yılı, ‘küçük bir boşluktan’ daha büyük görünse de bu tür hesaplamalar için ‘küçük’ sayılabilecek kadar yakın.”

Quanzhi sözlerine şöyle devam etti: “Genellikle kuyruklu yıldızlar, o sistemdeki ana gezegenlerin yerçekimsel etkileşimleri nedeniyle bir gezegen sisteminden çıkarılır. Bizim Güneş sistemimizde bu, Jüpiter’in Güneş’e doğru giden bir kuyruklu yıldızı durdurmasına benzeyebilir; yörüngede kısa ve kısmi bir yolculuktan sonra yıldızlararası uzaya doğru fırlatılır.”

Bu fırlatma hızının bir sınırı olduğunu belirten Quanzhi, “Bu fırlatma hızının bir sınırı var ve sonsuz olamaz çünkü gezegenlerin belli bir kütlesi var -ve bir gezegenin kütlesi, bir kuyruklu yıldızın boşluğa ne kadar güçlü fırlatılacağını belirler- Jüpiter oldukça büyük ama Jüpiter'den 100 kat daha büyük bir gezegen olamaz çünkü o zaman bir yıldız olurdu.” dedi.

Son olarak Quanzhi, bu kütle eşiğinin, kuyruklu yıldız sistemlerinden kaçan kuyruklu yıldızların hızlarına bir üst sınır koyduğunu söyledi. Ayrıca yıldızlararası geçiş yapan bu kuyruklu yıldız, başka bir ikili yıldız sistemi olan Kruger 60 hakkında bilgi edinmemizi de sağlayabilir.

 Bununla birlikte, makalenin yazarları bu sonuçların henüz kesin olarak değerlendirilmemesi gerektiğine dikkat çekiyorlar. Gökbilimciler, Comet 2I/Borisov'un uzayda yoluyla ilgili hala daha fazla veri topluyor ve elde edilen ek veriler, orijinal yörüngenin yanlış olduğunu ve kuyruklu yıldızın başka bir yerden geldiğini de ortaya çıkarabilir.

Okan Candoğan - webtekno.com