Bahar depresyonu ile başa çıkmanın ipuçları

Formteg Danışmanlık Merkezi kurucularından Psikolog G. Tansu Ocak, bahar aylarında etkisini göstermeye başlayan bahar depresyonu ile ilgili açıklamalarda bulundu: 

Bahar aylarında havaların ısınması, günlerin uzaması, doğanın uyanmaya başlaması pek çok insan için mutlu olma nedenleridir. Ancak bahar mevsimi mutluluk kaynağı olabildiği gibi anksiyete ve depresyonun arttığı bir dönem de olabilir. 

Bahar depresyonu neden yaşanır?

Hormonlar, Biyolojik saat ve Mevsim alerjileri Bahar depresyonunun temel gerekçeleridir. 

Hormonlar:   Güneş ışığının az olması nasıl ki melatonin hormonu gibi bazı ruh hallerini kontrol eden kimyasalların beyin seviyelerini değiştiriyorsa, ilkbaharda güneş kendini daha çok hissettirmeye başladığında da aynı etkiyi gösteriyor. Aslında mevsimsel duygu durum bozukluğu olan kişilerin yüzde 10’u belirtileri tersten yaşıyor. Dolayısıyla, hava ısındığında melankoli büyüyor.

Biyolojik saat:  Yaşanan mevsim değişikliği ile kişinin biyolojik saati uyuşmayabilir. Sirkadiyen ritmimizdeki (biyolojik saat) herhangi bir değişiklik endişe duyguları yaratmaktadır. Dolayısıyla kişi kendini aşırı halsiz, yorgun, sürekli uykulu ve kaygılı hissetmekte, bu da depresif duyguların daha çok yaşanmasına sebep olmaktadır. 

Alerjiler:  Bazen alerji bahar depresyonunda bir faktör olabilir. Kaşıntı ve sulanan gözler, burun akıntısı ve hapşırıklar insanların ruh halini etkileyebilir. Alerjiler, bazı insanların daha fazla uyumasına, daha az yemesine ve en önemlisi polenden kaçmak için daha fazla içeride kalmasına, dolayısıyla gün ışığından daha az faydalanmasına neden olmaktadır. Bunların hepsi de depresyonun belirtilerindendir.

Bahar depresyonunun belirtileri

Bahar depresyonunun kadınlarda, gün ışığından daha az faydalanan yerlerde yaşayanlarda, içe kapanık kişilerde, stresi yönetemeyen ve ailesinde duygu durum bozukluğu olan, daha önce depresyon geçirmiş kişilerde daha çok görülür. Belirtileri; karamsarlık, ajitasyon, yorgunluk, halsizlik, iştah kaybı, isteksizlik, basit işlerde bile harekete geçmekte zorluk yaşama, hayattan keyif alamama, uyku düzeninde bozulmalardır. 

Bahar depresyonuyla nasıl baş edilir?

Gün ışığından daha fazla yararlanın: Özellikle evlere kapandığımız şu zamanlarda gün ışığından pek yararlanamıyoruz. Gün ışığından daha fazla yararlanmak için perdeleri açarak evimizdeki aydınlık seviyesini arttırabilir, erken saatte uyanarak güneş ışığından daha çok faydalanabilirsiniz.

8 saat uyuyun:  Yetersiz uyku ve depresyon arasında doğrudan bir bağlantı vardır. Dolayısıyla, depresyon belirtilerini önlemek için her gece 8 saat uyumaya özen gösterin.

Öz bakımınızı arttırın: Düzenli olarak kendinize günlük bir kişisel bakım faaliyeti planlayın ve her gün en az bir saatinizi kendinize bakmak, bakım vermek için harcayın. Başka ‘daha önemli’ şeyler için, öz bakımınızı ihmal etmeyin.

Bağlantıda kalın: İnsanlar olarak bizler sosyal varlıklarız. Depresif hissederken yapabileceğiniz en kötü şeylerden biri kendi kendinizi izole etmektir. Pandemi dolayısıyla eskisi gibi sosyalleşemesek, ailemizle, arkadaşlarımızla bir arada olamasak da, onlarla bağlantıda kalmak oldukça kıymetli. Telefon görüşmelerini görüntülü yaparak onlarla iletişimde kalabilir, kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz.

Düzenli egzersiz yapın: Düzenli spor yapmak sadece fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik olarak da sağlığınıza katkı sağlayacaktır. Düzenli egzersiz yapan kişilerin, daha az depresyon ve kaygı şikâyeti, daha düşük seviyede stres ve sinirlilik hali gösterdiği kanıtlanmıştır. Özellikle açık alanlarda yürüyüş yapmak kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır.

Beslenmenize özen gösterin: Duygu durumunuzu etkileyen bir diğer faktör de beslenme düzeniniz. Vücudunuzun ihtiyacı olan tüm besin gruplarından yeteri miktarda almalı, sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen göstermeli, işlenmiş gıdalardan uzak durmalısınız.

Yalnızlık hissinden kurtulun: Baharın gelişi ile birlikte herkesin daha mutlu ve daha iyi bir ruh hali içerisinde olduğu yeni bir döneme girdiğini düşünebilir, kendinizi bu konuda yalnız hissedebilirsiniz. Ancak gerçekte durum böyle değil, baharın gelişi pek çok insanı olumsuz etkilemekte ve daha karamsar bir ruh halinde olmalarına neden olabilmektedir. Şefkatli olun ve kendinize şefkat gösterin.

Bir uzmandan yardım alabilirsiniz:  Bahar depresyonu bazen can sıkıntısı, keyifsizlik olarak yorumlanmakta ve maalesef ki çok ciddiye alınmamaktadır. Eğer kendinizde bu belirtileri gözlemliyorsanız mutlaka bir uzmandan destek almalısınız. Aksi takdirde depresyon daha uzun sürebilir ve daha ağır seyredebilir. Destek almaktan çekinmeyin ve bir uzmandan mutlaka yardım alın