Devletler süper askerler için genlerle oynama yarışında

Universal Soldier (Evrensel Asker) ve Captain America (Kaptan Amerika) filmlerindeki süper askerlerin yakın gelecekte birbirleri ile savaştığına şahit olabiliriz.

Son olarak; İngiliz Birleşik Krallık hükümeti, Advanced Research and Invention Agency‘i (Aria) projesini açıkladı. ABD Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı'nı (Darpa) örnek alan kuruluş, genomik araştırmalar yapmayı amaçlıyor.

ABD 2019 yılında Darpa porjesi ile genom düzenlemeyle askerleri geliştirmek istediklerini açıklamış ve genom düzenleme teknolojilerinin için 65 milyon dolar yatırım yapmıştı.

Moleküler makasla DNA'yı kesip biçmek hedefleniyor

Hedeflenen projeler arasında, DNA’yı kesip yapıştırarak düzenleyen Crispr-Cas moleküler makas da yer alıyor. Crispr tabanlı teknolojilerin erişilebilirlik kolaylığı ve düşük maliyeti risk taşıyor. Potansiyel askeri genetik düzenleme ve virüslerin veya bakterilerin silah haline getirilmesi konusunda da endişe veriyor. Bunlar çiçek hastalığı veya tüberküloz gibi yıkıcı hastalıklar olabilir.

ABD, askeri genom teknolojisi arayışında yalnız değil. Rusya ve Çin, askeri yetenekleri geliştirmek için genomik teknolojiyi kullanmakla ve biyolojik silah araştırmakla suçlanıyor.

Bilim kurgu olmasına rağmen, birçok ülke potansiyelini keşfetmeye çalışıyor. Darpa, askerleri kimyasal veya biyolojik saldırılara karşı dirençli hale getirmek istiyor. Ajans, askerleri “antikor fabrikalarına” dönüştürmek için gen düzenlemeyi inceliyor.

Çin de süper asker üretmek için deneyler yapıyor 

Aralık 2020’de, o zamanki ABD ulusal istihbarat müdürü John Ratcliffe, Çin hakkında bir iddia ortaya attı. Çin ordusunun askerleri biyolojik olarak desteklemek amacıyla insan deneyleri yaptığına dair kanıtlar olduğunu söyledi. Bunu, Jamestown politika düşünce kuruluşunun Crispr’in “askerlerin savaş etkinliğini artırmak” için Çin’de kilit bir teknoloji oluşturacağını öne süren raporlar takip etti. Ancak daha fazla ayrıntı vermediler.

Fransa süper asker için 'kırmızı çizgileri' olduğunu iddia etti

Bütün ülkeler süper askerler, biyolojik silahlar ve hatta genomik teknolojiyi kullanmaya hazır değil. Fransız askeri etik komitesi, “beyin kapasitesini geliştirebilecek” implantlara yönelik araştırmayı yakın zamanda onayladı. Ancak komite, genom düzenleme veya öjenik (sağlıksız ceninleri ayırmak) dahil olmak üzere bazı kırmızı çizgilerin aşılamayacağını vurguladı. Fransa Silahlı Kuvvetler Bakanı Florence Parly’nin ifadesine göre bu, “Ironman‘e evet, Örümcek Adam‘a hayır” anlamına geliyordu. Çünkü, Ironman süper güçlerini giysisinden alırken, Örümcek Adam’ı radyoaktif bir örümcek ısırdı.

Rusya’nın askeri genetik projeleri

Rusya’da ordu, personeli için genetik pasaportlar uygulamak istiyor. Bu da, örneğin stres toleransı için genetik yatkınlıkları ve biyobelirteçleri değerlendirmesini sağlıyor. Bu, askerleri donanma, hava kuvvetleri vb. gibi uygun askeri hatlara yerleştirmeye yardımcı olabilir. Genetik proje aynı zamanda askerlerin stresli durumlara hem fiziksel hem de zihinsel olarak nasıl tepki verdiklerini anlamayı amaçlıyor.

Birleşik Krallık askeri genom düzenleme için ne yapıyor?

İngiltere'nin genetik savunma araştırmalarında diğer birçok ülkeden daha cesur ve daha az sorumlu olacağına dair işaretler var. Örneğin, Darpa’nın aksine Aria bilgi özgürlüğü taleplerine tabi olmayacak. Ayrıca Birleşik Krallık, üç ebeveynli bebekler gibi askeri olmayan genom teknolojisine öncülük eden tartışmalı araştırmalarda da liderdi. Birleşik Krallık’ta savunma ve güvenlik alanında genom teknolojisinin önemini vurgulayan hükümet raporlarında herhangi bir aksilik yaşanmadı.

2015 yılında, Birleşik Krallık ulusal savunma incelemesi, genetik mühendisliğindeki ilerlemelerin “güvenlik ve refah” etkisinin altını çizdi. Son 2021 Güvenlik, Savunma, Kalkınma ve Dış Politika incelemesinde Birleşik Krallık hükümeti, “savunma ve ulusal güvenlik” açısından önemini bir kez daha vurguladı.

İstilacı türlerin genetik neslinin tükenmesi hedefi dünyayı nasıl etkiler?

Aria’nın hesap verebilirlik eksikliği, hükümetin genom teknolojisinin güvenlik ve savunma uygulamalarına genişletilmesine yönelik genel misyonuyla birleştiğinde, bir tartışma alanı oluşturacaktır. Son yıllarda İngiliz bilim insanları, sivrisinekler veya kemirgenler gibi istilacı türlerin genetik neslinin tükenmesi gibi tartışmalı genomik araştırmalar için Darpa’ya fon sağladı. Ancak bu durum, gıda güvenliği ve geniş ekosistemler için tehdit niteliğinde.

Genom teknolojisinin evrensel, etik ve bilimsel açıdan sağlam bir şekilde yönetilmesi gerekiyor. Yoksa, yeni bir silahlanma yarışı potansiyeli yalnızca daha radikal ve tehlikeli sonuçlar doğuracak. Birçok uzman, süper askerler ile birlikte daha büyük savaşların yaşanacağını öngörüyor. Aria’nın askeri alanda genom araştırmalarına nasıl yardımcı olacağına dair birçok cevaplanmamış soru var. 

Hilal Bardakçı - shiftdelete.net