Osmanlı Casusu ünlü heykeltraş: Matteo di Pasti
Osmanlılarda bugünkü anlamda varlığı bilinen bir istihbarat teşkilatı yoktu fakat her devlet gibi Osmanlı Devleti de hemen her dönem istihbarat bilgilerini önemsiyor ve casusluk hizmetlerinen yararlanıyordu.
Osmanlı Devletinde istihbarat faaliyetlerine büyük önem veren padişahlardan biri de Fatih Sultan Mehmet (II. Mehmet) idi. Fatih Sultan Mehmet'in avrupalı ressam, heykeltraş ve mimarı srayında ağırladığı bilinmektedir. Fakat onlardan aynı zaman istihbarat bilgisi sağladığı yani onları casusu olarak kullandığı pek bilinmemektedir. II. Mehmet'in casusları Avrupa'da devletlerinin en üst düzey yöneticilerine dair önemli bilgi verecek güçteydi.
Matteo di Pasti de Fatih Sultan Mehmet tarafından casus olarak kullanılan ve hatta bu yüzden öldürülen ünlü bir sanatçıdır.
Matteo di Pasti kimdir?
Özellikle tasarladığı madalyalarla adını duyuran heykeltıraş ve mimar Matteo di Pasti (Matteo di Andrea de' Pasti); 1420 yılında, günümüzde İtalya sınırları içinde yer alan o yıllar'da Venedik Cumhuriyeti'nin bir kenti olan Verona'da doğdu.
15. yüzyılda İtalya'nın en başarılı madalya tasarımcıları arasında yer alan sanatçı, aynı zamanda prestijli bir heykeltıraş ve mimardı.
Kariyerinin başlarında 1441 yılında Petrarch'ın Trionfi'sine imza attı.
Birçok kraliyet ailesinin hizmetinde çalıştı ve aralarında Lionello d'Este, Isotta degli Atti ve Sigismondo Pandolfo Malatesta'nın da bulunduğu dönemin önemli isimleri için madalyalar üretti.
1449'da Verona'dan Rimini'ye taşındı.
Rimini kentindeki Tempio Malatestiano kategralinin tasarımı ve inşasında mimar Leone Battista Alberti ile birlikte çalıştı. Eserlerinden bazıları bugün Cleveland Sanat Müzesi'nde ve British Museum'da bulunmaktadır.
II. Mehmet'in isteği üzerine 1460-1464 yılları arasında Konstantinopolis'de (İstanbul) bulundu.
1461'de Girit'te İtalyan Lordu Sigismondo Malatesta'nın Fatih Sultan Mehmet'e gönderdiği bir mektupla Venedik askerlerince yakalandı. Casusluktan yargılandı.
1467 ya da 1468 yılında liman kenti Rimini'de öldü.