Faizsiz konut şirketleri 40 bin kişiyi mağdur etti
'Evim Sistemi'nde 29 şirkete tasfiye!
Tasarrufa dayalı faizsiz finans sistemi, Türkiye’de 1991 yılından beri uygulanıyor. Ancak faiz hassasiyeti olanların yanı sıra yüksek kredi maliyetlerine katlanmak istemeyenlerin başvurduğu sistemin yasal bir altyapısının olmaması ve isteyen herkesin şirket kurarak katılımcılardan para toplayabilmesi, önemli riskleri de beraberinde getiriyordu. Son yıllarda bu şirketlerin sayısı da hızla artmıştı.
7 Mart 2021 tarihinde yasal zemine kavuşmuştu
Tasarruf finansman şirketlerinin faaliyetlerini güvenilir ve denetlenebilir şekilde icra edebilmelerini sağlayacak olan kanun 7 Mart 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Kanun ile şirketlerin sektörde güven ve istikrara zarar vermeyecek bir ortaklık yapısına, deneyimli ve yetkili bir yönetime, yeterli mali güce ve gerekli organizasyon yapısına sahip olması amaçlanıyordu.
Getirilen düzenleme ile şirketlerin en az 100 milyon lira özsermayeye sahip olması ve finansal raporlama standartlarına uyum yükümlülüğünü yerine getirmesi gerekiyordu. Bu kapsamda şirketlerin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na (BDDK) 30 gün içinde başvurması şartı vardı. Sermayesi yeten yetmeyen tüm şirketler BDDK’ya başvuru yaptı. Yeterli şartları taşımayanlar bile ‘BDDK’ya başvuru yaptım’ diyerek, para toplamaya devam etti.
Geri kalan 6 şirketin değerlendirme (intibak) süreci devam ediyor. Bu şirketler şöyle: Eminevim, Fuzul Gayrimenkul, Sinpaş Yapı, İmece Yatırım, Katılımevim-Meskenfinans (birleşmişti), BirevimÇözüm Tasarruf (birleşmişti). Değerlendirme sürecindeki firmalar faaliyetlerini sürdürebiliyor. Katılımcıların büyük bölümünün değerlendirme sürecindeki şirketlerde olduğu belirtiliyor. Tasarruf finansman şirketindeki katılımcı sayısı yaklaşık 400 bin. Tasfiye edilen şirketlerdeki katılımcı sayısının ise yaklaşık 40 bin olduğu hesaplanıyor.
HANGİ FİRMALAR TASFİYE EDİLDİ
1- İktisatevim
2- Vizyonevim
3- Doğruevim
4- Finansevim
5- Birikimevim
6- Finalevim
7- Yaşamevim
8- HH Aydın Yatırım
9- İhtiyaçevim
10- Varlıkevim
11- İstek Evim
12- İkizlerevim
13- Destekevim
14- Gerçekevim
15- Değer Tasarruf
16- Önceevim
17- Morevim
18- Hedefevim
19- Gelecek Tasarruf
20- Birlikbirikim
21- Tasarruf Organizasyon
KENDİLERİ TASFİYE İSTEYENLER
22- Güvence Tasarruf
23- Benimevim
24- Yenievim
25- Narevim
26- Kumbaraevim
27- Umutevim
28- Ezogelin Tasarruf
29- Pamukevim
FAALİYETİ DEVAM EDEN FİRMALAR
1- Eminevim
2- Fuzul Gayrimenkul
3- Sinpaş Yapı
4- İmece Yatırım
5- Katılımevim ve Meskenfinans birleşme yoluyla intibak
6- Birevim ve Çözüm Tasarruf birleşme yoluyla intibak
TASFİYE EDİLEN ŞİRKETLERDE BUNDAN SONRA NE OLACAK?
Alınan bilgiye göre; tasfiye edilen ve tasfiye sürecindeki şirketler ile şirket sahiplerinin mal varlıkları dondurulmuş durumda. Şirket sahiplerine yurtdışına çıkış yasağı getirildi. Yani mal varlıklarını kaçırmaları bu durumda imkansız. Bundan sonraki süreçte; BDDK ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tasfiye komisyonu kuracak. Hangi vatandaşın bu şirketlere ne kadar para yatırdığına bakılacak. Daha sonra şirketlerin ve şirket sahiplerinin mal varlıkları kontrol edilecek. Sonra vatandaşların hakları ve menfaatleri zarar görmeyecek şekilde bir tasfiye planı hazırlanacak. Ödemeler şirket ve şirket sahiplerinin malvarlıklarının satışı üzerinden elde edilen parayla karşılanacak. Normalde bu şirketlere yapılan ödemeler, kamu güvencesi altında değil.
ÖDEMESİ DEVAM EDEN VE TOPLU PARA ALANLARIN DURUMU
Eğer sisteme girip şirketin verdiği toplu para ile ev ve araba alındıysa, bu kapsamdaki ödemeler sürecek. Ancak hiçbir mal alınmadığı halde sözleşme gereği şirkete para yatırılmaya devam ediliyorsa bu durdurulacak. Yatan miktar kadar hak, şirketin menkul ve üzerindeki mal varlığından mahsup edilecek. BDDK burada hiç kimsenin mağdur olmaması için çalışma yürütecek. Yetkililer ayrıca vatandaşları, faaliyetleri durdurulan şirketlere hiçbir surette yeni müşteri olarak para yatırmaması konusunda uyarıyor.
ALACAKLI VATANDAŞLARIN BELGELERLE BAŞVURU YAPMASI GEREKİYOR
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, vatandaşların alacaklı durumlarını kendilerinin belgelemek zorunda olduğunu vurgulayarak şunları söyledi: “İspat külfeti alacaklıya ait TMSF’de. Dava açılırsa görevli mahkeme, asliye ticaret mahkemesi ve zaman aşımı 20 yıl. Daha önce yaşadığımız konutzede olayına yakın bir grup bu çerçevede oluşabilir. Tüketicilerin isimleri açıklanan şirketler nezdinde alacakları varsa bunları hemen ilgili tasfiye kuruluşlarına belgeleri ile beyan etmeleri gerekiyor.”