Munchausen Sendromuna adını veren Baron Munchausen kimdir?

Munchausen sendromu nedir?

Munchausen sendromu sağlık takıntısı ve ilgiyle çekme isteğinden doğan psikolojik bir rahatsızlık.

Kişinin çevresinden ve hatta daha sonra hastane çalışanlarından ilgi görmek için kendini hasta etmesi ya da hasta değilken bile hastalık semptomlarına sahip olduğunu iddia etmesi hali Munchausen sendromu olarak adlandırılır. 

Munchausen sendromuna sahip kişiler, yeterli ilgi görmedikleri zaman tekrar tekrar yaratmakta ve hatta inandırıcı olmak adına kendilerine fiziksel zarar bile vermektedir. 

Munchausen sendromu adı ilk kez 1951 yılında  Richard Alan John Asher tarafından kullanıldı. Hastane hastane gezen ve hayali semptomlar anlatarak ilgi görmeye çalışan bir grup hastanın değerlendirmesi bu şekilde yapıldı. Patolojik yalancılık biçimi olarak tanımlanan Munchausen sendromu, bazı uzmanlar tarafından tıbba meydan okuma olarak da adlandırılabiliyor.

Bir Munchausen sendromu vakası:

Alberta Çocuk Hastanesi’nde kaydedilen bir Munchausen sendromu vakası, bu rahatsızlığın nasıl ciddi bir boyutta olduğunu gözler önüne seriyor. Hastaneye 12 yaşında bir kız çocuğu geliyor. Söylediğine göre iki aydır karnı ağrıyor, kusuyor ve ağzından kan çıkıyor. Hemen konu ile ilgili tahliler yapılıyor. 

Tahlil sonuçlarına göre hastada herhangi bir sorun tespit edilemiyor ve gözlemlenmesine karar veriliyor. Servis sırasında bu odaya bakan bir hemşire hastanın parmağını burnuna sokarak kanattığını, bu kanı biriktirdiğini ve sanki ağzından gelmiş gibi gösterdiğini fark ediyor.

Bu durum hastaya anlatıldığı zaman küçük kız bunu tamamen reddediyor. Ailesiyle konuşulduğu zaman öğreniliyor ki bu kız okulda dışlanmış, pek arkadaşı olmayan biri ve annesiyle de sık sık kavga ediyor. Yani biraz ilgi görebilmek için kendine fiziksel acı çektirmeyi bile göze alıyor.

Daha da tehlikelisi Munchausen By Proxy Sendromu:

Munchausen sendromu bir şekilde kabul edilebilir. Sonuçta bir insanın kendine verdiği zarardır ve psikolojik müdahale gerektirir. Ancak Munchausen By Proxy Sendromu bundan çok daha fazlası ve hatta çok daha korkuncudur. Çünkü bu, ebeveynlerin çocukları üzerinden ilgi çekmeye çalışma hastalığıdır.

Pimpirikli ebeveynlerden bahsetmiyoruz. Hiçbir semptom olmadığı halde çocuğunu hasta gibi göstererek hastane hastane gezen ya da çocuğuna fiziksel zarar vererek hasta olduğunu iddia eden ebeveynlerden bahsediyoruz. Öyle ki bu sendromda olan ebeveynlerden bazılarının çocuklarını öldürdükleri bile biliniyor.

İlk kez 1977 yılında rapor edilen Munchausen By Proxy Sendromu, kesin bir şekilde çocuk istismarı olarak kabul edilmektedir. Bu konuda sağlık çalışanlarına büyük görev düşmektedir. Bu tür bir vakadan şüphelenildiğinde bile hemen bildirilmelidir çünkü müdahale edilmediği takdirde çocuğun ölümüne kadar varabilmektedir. 

Munchausen sendromu adı nereden geliyor?

Munchausen sendromu, adını hayali bir palavracı karakterden alıyor.  Alman yazar Rudolf Erich Raspe tarafından kaleme alınan ve 1785 yılında yayımlanan Baron Münchausen'in Rusya'daki Muhteşem Seyahatleri ve Mücadeleleri kitabındaki Alman asilzade Baron Munchausen, bu sendroma adını vermiştir.

1735 - 1739 Osmanlı - Rus - Avusturya Savaşı'na katılmış olan Baron Munchausen, bu hikayelerini o kadar ballandıra ballandıra anlatmıştır ki bir zaman sonra ahali bu durumdan şüphelenmiştir. Sonuçta bu hikayelerin hepsinin su katılmamış yalanlar olduğu ortaya çıkmış ve Munchausen adı, bu sendrom başta olmak üzere pek çok yalancılık olayında kullanılmaya başlamıştır. 

Umut Yakar - webtekno.com