65 yaşın üstünde bunama oranı 8'de 1'e çıktı
Alzheimer’ın dünya çapında önemli bir sağlık sorunu. Dünya Sağlık Örgütü şu anda yeryüzünde 50 milyon demans hastasının bulunduğunu belirterek, 2030 yılında 80 milyon, 2050 yılında 150 milyon hastaya ulaşılacağını öngörüyor. 65 yaşın üstündeki her 8 kişiden 1’i ve 85 yaşın üstündeki her 2 kişiden 1’i Alzheimer hastalığına yakalanıyor. Türkiye’de şu anda 800 bin demans hastası olup, bu sayının ilerleyen senelerde 2 milyon civarına yükselmesi bekleniyor.
Kalp-damar hastalığı, şeker ve yüksek tansiyon; alkol- sigara kullanımı, eğitim ve sosyokültürel seviyenin düşük olması, dengesiz beslenme, kafa travması /depresyon gibi faktörler de bu hastalığa zemin hazırlıyor.
Demansın unutkanlığın ön planda olduğu birçok hastalığa verilen genel bir isim olduğunu ifade eden Nöroloji Uzmanı Dr. Mustafa Ar, özellikle yaşlı nüfusta sık rastlanan hastalıkla ilgili uyarılarda bulundu.
Demansın farklı hastalıklara bağlı şekilde ortaya çıkabileceğine dikkat çeken Uzm. Dr. Mustafa Ar, “Demansın bir çeşidi olan Alzheimer hastalığı, daha çok ileri yaşlarda ortaya çıkan ve unutkanlığın yanı sıra çeşitli zihinsel ve davranışsal bozukluklara yol açan, günlük yaşamsal aktiviteleri bozan genetik (irsi) ve ilerleyici özelikte bir beyin hastalığıdır” dedi.
Uzm. Dr. Mustafa Ar, halk dilinde ‘bunama’ olarak tarif edilen demans hastalığının, hastayı sosyal ve mesleki açıdan olumsuz etkileyerek önceki yaşantısına göre gerilemeye yol açacak derecede fonksiyonlarda ilerleyici bozulma anlamına geldiğini vurguladı.
Demansın yaklaşık 200 sebebi vardır.
Her demansın (unutkanlık) Alzheimer olmadığını vurgulayan Uzm. Dr. Mustafa Ar, “Demans bir sendromdur. Demansın 200 civarında sebebi vardır. Tiroit hastalıkları, hipoglisemi, kanda sodyum, kalsiyum, vitaminlerin düşüklüğü, az su tüketimi, kronik alkolizm, ilaç yan etkileri, bazı beyin kanamaları gibi rahatsızlıklar ve eksiklikler insanlarda demansa (unutkanlığa) sebep olabilmektedir. Alzheimer hastalığı ise en sık görülen demans çeşididir. Yaşlanma ile daha sık görülür. Demans olarak tanı konulan bazı hastalıklar Alzheimer gibi kesin tedavisi olmayan ve bir daha eski hale dönmeyi imkânsız kılan hastalıklar iken; Tiroit hastalıkları, vitamin eksikliği gibi bazıları ise tedavi ile düzelebilen hastalıklardır” ifadelerini kullandı.
65 yaşın üstündeki her 8 kişiden 1’inin ve 85 yaşın üstündeki her 2 kişiden 1’inin Alzheimer hastalığına yakalandığının altını çizen Uzm. Dr. Mustafa Ar, ayrıca kalp-damar hastalığı, şeker ve yüksek tansiyon; alkol- sigara kullanımı, eğitim ve sosyokültürel seviyenin düşük olması, ağı dengesiz beslenme, kafa travması,ndepresyon gibi faktörlerin de bu hastalığa zemin hazırladığını söyledi.
Alzheimer’in önemli belirtileri
“Aynı konu ve soruların tekrar sorulması, eşyaların yerlerini unutmak, sık olarak ocağın açık unutulması, randevuların unutulması, bildiği yolları karıştırmak, evini bulamamak, tanıdıklarını, yakınlarını tanımamak, her zaman yaptığı işleri yapamamak, şaşırmak, olmayan şeyleri görmeye başlamak, fazla kuşkucu davranmak, konuşma, anlama, adlandırmada problem yaşamak.”
Uzm. Dr. Mustafa Ar, Alzheimer’ın önlemenin mümkün olup olmadığı sorusuna ise şu yanıtı verdi:
“Alzheimer’ı önlemenin kesin bir yolu olmamakla birlikte; hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için beyinde hafıza molekelü olarak tanımlanan ‘asetilkolin’ adlı maddeyi ve beyin dolaşımını artıracak ilaç tedavisi uygulanabilir. Bu tedaviler ömür boyu sürdürülmelidir. Ayrıca hayat standartlarında yapılacak değişikler, zihinsel aktiviteler, fiziksel ve sosyal aktiviteler, sigara ve alkolden uzak durulması, yeterince vitamin takviyesi ve sıvı tüketimi, düzenli doktor takipleri, sağlıklı beslenme ve uyku düzeninin olması gibi önemli durumlar demanstan korunmaya yardımcı olabilir.”