Mars'ta yalancı fosil uyarısı
Kimyasal süreçlerle oluşan fosil benzeri numunelerin, antik yaşama dönük işaretler arayan Mars kaşiflerini yanıltabileceğini savunan çalışmaya göre Mars’taki kayalar, gezegenin daha önce yaşam barındırması halinde bulunabilecek türden fosillere benzeyen ve biyolojik olmayan çok sayıda çökelti tipi barındırıyor olabilir.
Edinburg ve Oxford Üniversiteleri astrobiyologları, Mars’ta canlı gibi görünen çökeltileri meydana getirmiş olabilecek tüm bilinen süreçlere ait bulguları incelediler. Çalışmanın sonuçları, Journal of the Geological Society bülteninde yayımlandı.
Yalancı fosillerin, dört milyar yıl önce geçici şekilde yaşanabilir olan Mars yüzeyinde bulunabilecek ve antik yaşamın kanıtı olabilecek yapılardan ayırt edilmesi, araştırmacılara göre mevcut ve gelecekteki görevlerin başarısı açısından kilit önem taşıyor.
İnceleme sonucunda, bir zamanlar Mars’ta var olmuş olabilecek mikroskobik, basit yaşam şekillerinin yapılarını taklit eden yapılar meydana getirebilecek çok sayıda süreç belirlemişler. Üstelik bunların çok daha fazlası, muhtemelen henüz keşfedilmiş değil.
Söz konusu süreçlerin meydana getirebileceği ve canlı gibi görünen bu örnekler arasında, bakteri hücreleri gibi duran ve bilinen tüm yaşamın yapı taşlarına çok benzeyen karbon tabanlı moleküller yer alıyor.
Canlı olmayan süreçler yaşamın işaretlerini çok yakın şekilde taklit edebileceğinden, araştırmacılar Mars’ta bulunan fosil benzeri herhangi bir numunenin kökeninin çok muğlak olabileceğini söylüyor.
Bilim insanları, canlı benzeri çökeltilerin Mars’ta nasıl oluşabileceğine daha fazla ışık tutulması amacıyla daha fazla disiplinler arası araştırma yapılması ve böylelikle hem Mars’ta hem de güneş sistemindeki başka yerlerde antik yaşamın kanıtlarına yönelik arayışa yardımcı olunması çağrısında bulunuyor.
Edinburgh Üniversitesi Fizik ve Astronomi Fakültesinde öğretim üyesi olan Dr. Sean McMahon, “Mars gezgini, bir noktada neredeyse kesin olarak fosile çok benzeyen bir şey bulacak” diyor. “Bu yüzden söz konusu şeyleri, kimyasal tepkimelerle oluşan yapı ve maddelerden güvenilir biçimde ayırt etmek çok önemli. Bulunabilecek her fosile karşılık, çok benzer şeyler meydana getiren ve biyolojik olmayan en az bir süreç mevcut. Dolayısıyla bunların nasıl oluştuğunu daha iyi anlamamız gerekiyor.”
Oxford Üniversitesinde yardımcı jeobiyoloji profesörü olan Julie Cosmidis, “Geçmişte yaşamı taklit eden süreçleri gerçek sanmıştık” diyor. “Birçok vakada, Dünya üzerindeki antik kayalarda ve hatta Mars’tan gelen gök taşlarında fosil mikroplara benzeyen cisimler tanımlanmıştı. Fakat daha derinlemesine incelendikten sonra, bunların biyolojik olmayan kökenler taşıdığı ortaya çıkmıştı. Bu makale, Mars bağlamında yaşamı taklit eden süreçlere yönelik daha fazla araştırma çağrısı yaptığımız ve bu sayede aynı tuzaklara tekrar tekrar düşmekten kaçınmayı hedeflediğimiz uyarıcı bir hikaye niteliğinde.”
Edinburgh Üniversitesi / çeviri: Ozan Zaloğlu - populerscience.com