Çoğalan kene sayısı KKKA hastalığını artırabilir
Yağışlı geçen kış ayları nedeniyle Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığını bulaştıran kene popülasyonunda artış yaşanabileceğine dikkati çeken uzmanlar, hem kenelere hem de KKKA'ya karşı uyarılarda bulundu.
Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Çetin, ülke genelinde olduğu gibi KKKA hastalığını bulaştıran kenelerin görüldüğü bölgelerde de kış aylarının yağışlı geçtiğini söyledi.
KKKA virüsünü bulaştıran kenelerin sıklıkla görüldüğü Tokat, Sivas, Yozgat, Giresun, Gümüşhane, Erzincan ve Erzurum'un çok miktarda yağış aldığına değinen Çetin, "Bu yağışlarla ot miktarının fazla olacağını tahmin ediyoruz. Kene popülasyonu da otların yoğun olduğu bölgede artıyor. Bu nedenle bu yıl ülkemizde ve bölgemizde kene sayısında çok ciddi artış bekliyoruz" dedi.
Kene Isırmasını önlemek için ne yapmalı?Kenenin normal şartlar altında taşıdığı hastalıkla kişiyi enfekte etmesi için tipik olarak 24 saat beslenmesi gerekiyor.
Çetin, bilim insanlarının kene sayısına paralel KKKA hastalığında da artış beklediğini belirterek, şunları kaydetti:
"Nisan ayının ortalarından itibaren bu hastalığı görmeye başlıyoruz. Bu süreçten sonra insanlarımızın daha fazla dikkat etmesi gerekiyor. Özellikle açık alanlarda ve arazide, otların yoğun olduğu alanlarda çalışan, hayvancılıkla uğraşan insanların kendilerine daha fazla dikkat etmesini öneriyoruz. Hayvancılık yapan insanların araziden geldikten sonra, hayvanlarının üzerindeki keneleri kene ilacıyla bertaraf etmelerini öneriyoruz."
Hayvanlar tarafından araziden getirilen kenelerin yaşam alanına ve ahırlara taşındığını dile getiren Çetin, KKKA hastalığının yüzde 90 hayvancılıkla uğraşan ve kırsal kesimde yaşayan insanlarda görüldüğünü söyledi.
Kene ısırdığında ne yapılmalı?Isırarak vücuda yapışan kenelerin erken çıkarılması, hastalığın bulaşma riskini azaltıyor. Kenenin çıkarılamadığı durumlarda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekiyor.
Çetin, insanların ilkbaharın gelmesiyle piknik alanlarına gideceklerini ifade ederek, "Vatandaşların piknik yapılan alanlarda kenelere karşı dikkatli olmaları gerekiyor. Buna nasıl dikkat edeceğiz. Özellikle yerde oturacaksak açık renkli özellikle de beyaz bir örtünün üzerinde bunu yapacağız" diye konuştu.
Dünyanın uzun süredir yeni tip koronavirüs salgınının etkisinde olduğuna dikkati çeken Çetin, "KKKA hastalığının öldürücülük oranı ise koronavirüs, özellikle Omicron varyantından 3-4 kat daha fazla, bu nedenle bu hastalığa karşı dikkatli olmakta fayda var" ifadesini kullandı.
Doç. Dr. Onur Başbuğ ise kene popülasyonunda yağışlı geçen kış ayları nedeniyle artış beklendiğini söyledi.
Kene ısırırsa kolonya dökmeyinKene vücuda tutunmuş ise hiç vakit kaybetmeden gerekli önlemler alınarak çıkarmalı.
Kenelerin 20-26 derece sıcaklıkta en aktif hale geldiğine işaret eden Başbuğ, "Değişen sıcaklıklarla yavaş yavaş kene popülasyonunun arttığını görmeye başlayacağız. Yağışlar, havadaki nem, bunların hepsi, kene popülasyonunun artmasına neden olan faktörler" dedi.
Başbuğ, yağışlı havanın yanı sıra bölgedeki hayvan hareketliliği ve zirai ilaçların da kene dağılımını etkilediğine değinerek, "Örneğin çok miktarda toksik maddeler ve ilaçlar kullanıldığı zaman kene popülasyonunda azalma söz konusu olabilecektir. Hayvan akışları devam ettiği sürece de kene popülasyonunun kısmen arttığını göreceğiz" şeklinde konuştu.
KKKA'ya neden olan kenelerin otlak alanlarda daha fazla görüldüğünü belirten Başbuğ, tabiatta gezinirken mutlaka çorapların pantolon üzerine çekilmesi, eve gelince de vücutta kene kontrolü yapılması uyarılarında bulundu.
DHA