Tanrıça Leto, Apollon'u Patara'da doğurmuş olabilir
Patara Antik Kenti'nin kurucu kazı başkanı Prof. Dr. Fahri Işık, antik söylencelerde tanrıça Leto'nun Apollon'u "Tekerlek gölü ve yanında bulunan palmiyelik" olarak tarif edilen yerde dünyaya getirdiğinin belirtildiğini ifade etti.
Apollon'un annesinin adını taşıyan antik kentin Patara'nın yakınındaki "Letoon" olduğuna dikkati çeken Işık, şöyle konuştu: "Apollo'nun dünyaya geldiği hurmalık 'Leto hurmalığı' diye kutsallaştırılır. Yanı başında da göl vardır. O göl de Apollon'a kutsal sayılır ve Tekerlek Gölü denilir. Patara'da eski bir hurmalık var. Yanı başında da antik liman var oraya da yıllardır çevredeki köylüler Tekerlek Gölü diyor. Hurmalığın yaşını bilimsel olarak henüz saptamak mümkün olmadı. Uzmanlar tarafından ağaçların değerlendirilmesi devam ediyor. Hurmalar antik cadde ve ara yolların yanına dikilmiş. Roma dönemindeki caddeye göre dikilmiş olabilir. Eğer öyleyse en az 2 bin yıllık bir süreden söz ediyoruz." dedi.
Işık, bu anlamda Leto hurmalığının değerinin iyi bilinmesi gerektiğini vurguladı.
Yunan Mitolojisinde bir anne titan: LetoLeto, Yunan mitolojisi ye göre; ikizlerini, sürekli olarak kocasının âşıklarından intikam almaya çalışan tanrıça Hera’nın gönderdiği dev yılandan korumaya çalışan talihsiz anne titandır.
Patara Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık ise Patara'da Liman Hamamı ile iç liman arasında konumlanan hurma ağaçlarının tüm ziyaretçilerin dikkatini çeken çok özel bir ağaç grubu olduğunu ifade etti.
Hurmalığın bulunduğu yerin aynı zamanda bir yol kavşağı olduğu bilgisini veren Işık, şunları kaydetti: "Limanda gemilerden inenlerin hamama ve liman agorası üzerinden şehrin merkezine doğru gidişlerini temin eden yollar, suyun altında bugün bile gözlemlenebilmektedir. Mevcut yolların hemzemin kotunda düzenli bir daire oluşturacak şekilde dikilen hurma ağaçlarının tarihi, Prof. Dr. Fahri Işık'ın arkeolojik gözlemleri doğrultusunda Roma Dönemi'nden bile öncesine gidebilir. Gerçekten de bugün ayakta duran hurmaların, ana köklerden çıkan filizlerden yükseldiği ve her birinin yaklaşık 200 yaşında olduğu uzmanları tarafından tespit edilmiştir."
Farelerin Efendisi Tanrı Apollon efsanesi Apollon Smintheus Kutsal Alanı'nda ziyaretçileri, tapınağın basamaklarında farelerin ve bölgeye adını veren Apollon'un ayaklarının heykelleri karşılıyor.