Dengbejlik kültürünün son 13 muhafızı

Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenen, icra ettiği sanatı geleneksel aktarım yöntemleriyle öğrenen ve öğretebilen, sanatında belli bir olgunluğa erişmiş eserler ortaya koyabilen, "somut olmayan kültürel miras taşıyıcıları"na Diyarbakırlı dengbejler de dahil oldu.

Geleneksel sanat dallarının unutulmasına engel olmak ve bu alanlarda çalışmalar yapan sanatçıları desteklemek amacıyla Bakanlıkça gerçekleştirilen uygulamaya, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığınca, yöre halkının yaşam biçimi, gelenek ve göreneklerini, dillere destan sevdaları, doğayı, acıyı, hüznü, ağıdı, "stran" olarak bilinen türkülerle seslendiren dengbejler için başvuru yapıldı.

Büyükşehir Belediyesinin merkez Sur ilçesindeki tarihi bir evi dönüştürdüğü "Dengbej Evi"nde bu sanatı icra eden 18 dengbejden 13'ü için yapılan başvuru olumlu değerlendirildi.

Geçmişte köy köy dolaşarak, şimdi ise "Dengbej Evi"nde sanatlarını icra etmeyi sürdüren 13 dengbeje "Sanatçı Tanıtma Kartı" verildi.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanı Ali Çelik, AA muhabirine, dengbejlik kültürünün toplumun önemli değerlerinden biri olduğunu söyledi.

Bu değerlerin kayıt altına alınmasının dengbejlik kültürünün devamı için önemli bir adım olduğunu ifade eden Çelik, "Kültür Bakanlığımız ile yaptığımız çalışmalar neticesinde dengbejlerimiz somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı olarak kabul edildi. Bu gelişmenin Diyarbakır ve tüm dengbejlerimize hayırlı olması temenni ediyorum." dedi.

Çelik, şimdiye kadar dengbejlerle ilgili Bakanlığa başvuru yapılmadığını belirtti.

Büyükşehir Belediyesi olarak bu eksikliği görerek, gerekli başvuruyu yaptıklarını dile getiren Çelik, "11 uzman tarafından dengbejlerimiz mülakata alındı ve icra ettikleri sanatın bir kültürel miras olduğu kabul görmüş oldu. Somut olmayan kültürel mirasın taşıyıcısı olarak kabul gördüler. Dengbej Evi'mizde bu sanatı icra eden 13 dengbejimiz bu kimliği almaya hak kazanmış oldu. Bu adımla birlikte sadece Diyarbakır değil Türkiye'nin her tarafından dengbejlerimiz başvuru yapabilecek." şeklinde konuştu.

"Sanatçı Tanıtma Kartı" verilen dengbejlerden İbrahim Almaz, dengbejliğin geçmişten bu yana sürdürüldüğünü, sürdürülmeye de devam edileceğini belirtti.

"Tarihten bu yana dengbejler ilk defa resmi statüye kavuştu. Kültür ve Turizm Bakanlığı şemsiyesi altında kendi kimliklerine kavuştu." diyen Almaz, kendilerine "Sanatçı Tanıtma Kartı" verilmesinden duydukları memnuniyeti dile getirdi.

Almaz, dengbejliğin Hakkari'den Edirne'ye kadar tüm insanların kültürü olduğunu kaydederek, bu kültüre, kaybolmaması için devlet nezdinde sahip çıkanlara teşekkür etti.

Seyithan Koç da dengbejlik kültürünü herkese tanıtmak amacıyla çaba gösterdiklerini söyledi.

Bakanlığa yapılan başvurunun olumlu değerlendirilmesinin kendilerini mutlu ettiğini anlatan Koç, "Nesilden nesle aktarılan dengbejliği, kültür hazinemizi yok etmemek adına çalışıyorduk ama resmiyette tanınmıyorduk. Bundan sonra resmi olarak dengbejiz. Bu kültür mirası sadece Kürtlerin değil Türkiye'nin mirasıdır, kazanımıdır, hazinesidir. Allah razı olsun, bu hazineyi kaybetmediler, sahip çıktılar." diye konuştu.

Ramazan Demirel ise yıllardır dengbejlik kültürünü devam ettirebilmek adına çalıştıklarını aktararak, "Dengbejlik yapıyorduk ama kimliğimiz yoktu. Şu an resmi olarak kimliğimiz var. Allah devletimizden razı olsun." ifadelerini kullandı.