Erken beyin yaşlanmasının belirtileri ve yaşlanmayı geciktirmek için öneriler

Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Oğuz Tanrıdağ, Beyin Farkındalık Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada beyin sağlığı ve sağlıklı beyin yaşlanması konusunda değerlendirmede bulundu.

 Türk Nöroloji Derneği tarafından bu yıl 13-19 Mart 2023 tarihleri arasında kutlanan Beyin Farkındalık Haftası’nın teması “Beyninizi Sevin Hayatınızı Değiştirin!” olarak belirlendi.

Süper yaşlanma teorisi nedir?

Beynin yaşlanmasında genlerin ve çevrenin iki yönlü etkileşimi söz konusu. Beyin yaşlanmasının önüne geçilebilmesi için son yıllarda “süper yaşlanma teorisinin” öne çıktı. Süper yaşlılar 80 yaşın üzerinde oldukları halde bellek testlerinde 50-55 yaş performansı gösteren kişiler. Bu kişiler genellikle aktif yaşam biçimine sahip, sosyal, zaman zaman kendini şımartan, hayata ve olaylara karşı optimist kişilerdir. IQ’ları normal yaş ortalamasının içindedir.  Süper yaşlılık, genetik faktörün daha ağır bastığı, çevresel faktörün de bunu bütünleştirdiği bir grup olarak görünüyor.

Erken beyin yaşlanmasının belirtileri

Erken beyin yaşlanması görülen kişilerde şu sorunlara rastlanıyor: Yyeni bilgilerin öğrenilmesinde zorluk, yeni koşullara adaptasyon sıkıntısı, geçmiş olayların uzamış travmatik etkisi, plan-program yapma zorluğu, isim ve sayı unutkanlığı ve öfke kontrol bozukluğ... 

Süper yaşlıların ortak özellikleri

Süper yaşlılarda pozitif ve optimist kişilik yapısıyla adaptasyon zorluğu yaşanmaz, yeni bilgilerin öğrenilmesi devam eder. 85 yaşında kitap da yazılıyor, proje de yürütülüyor, resim de yapılıyor. Süper yaşlanmada 25-30 yaş öncesinin belleği var . Dolayısıyla plan, program yapmaya devam ederler

Yaşlanmayı geciktirmek için neler yapılabilir?

Daha fazla okuyup yazmak, kendi gizli kalmış yeteneklerinizi geliştirme, örneğin 50 yaşından sonra ebru eğitimi almak, piyano eğitimi almak gibi yeni hobiler öğrenilebilir. Kendi yaş gruplarından farklı gruplarla zaman geçirmek ve yaşının sağladığı güven, statü, olanaklar, cebindeki para gibi değerlerin oluşturduğu ortama konfor alanı deniyor ve bunun dışına çıkabilmek lazımi.