Yakınlarını kaybetmiş yaslı insanlara nasıl yaklaşılmalı?

Psikoloji Uzmanı ve Aile Danışmanı Aysel Taşdemir, yakın bir kayıp yaşayan bireylerin duygusal destek alırken duymak istemedikleri ve duymak istedikleri sözleri anlamanın sağlıklı bir iletişim kurabilmek için önemli olduğunu, olumsuz öneriler ve duygularını bastırmaları yönündeki ifadelerin duygusal iyileşme sürecini zorlaştırabileceğini ifade derek,  onlara yas sürecinde sorulması ve sorulmaması gereken sorular ile uzak durulması gereken davranış kalıplarını anlattı.

Yakın bir kayıp yaşayan bireylerin duygusal destek alırken duymak istemedikleri ve duymak istedikleri sözleri anlamak sağlıklı iletişim kurabilmek için önemli. Olumsuz öneriler ve duygularını bastırmaları yönündeki ifadeler, duygusal iyileşme sürecini zorlaştırabilir.

YAS TUTANLARA SORULMAMASI GEREKEN SORU: NASILSIN, İYİ MİSİN?

Yas sürecinde sıkça duyulan ancak pek hoş karşılanmayan cümleler arasında, "Nasılsın?" ya da "İyi misin?" gibi genel sorular bulunur. Bu tarz sorular, yas sürecindeki kişilerin duygularını paylaşma çabalarını engelleyebilir.  Bunların yerine "Kaybınız için gerçekten çok üzgünüm" gibi baş sağlığı ifadeleri ve samimi destek sunan cümlelerin kullanılması gerekir.

EMPATİK YAKLAŞIM SERGİLENMESİ GEREKİYOR

Empatik yaklaşım, yas sürecindeki bireylerin iyileşmesine önemli derecede yardımcı olur."Bir süre sonra daha iyi hissedeceksin" demek yerine, “Zor bir zaman geçiriyorsun ve duygularını anlıyorum" ifadesi, daha empatik bir yaklaşımdır. “Şu an neler hissettiğini hayal bile edemiyorum, ben de benzer bir kayıp yaşadığımda şu duyguları hissetmiştim" gibi cümleler ise empatik bir dinleme sürecini başlatabilir.

ONLARA KENDİ YAS SÜRECİNİZİ ANLATMAYIN

Kendi yas dönemlerinizden bahsetmemek ve bireyin ifade ettiği duygulara karşı anlayışlı bir tutum sergilemek yas sürecindeki bireylerle sağlıklı  iletişim kurmak için çok önemli. Ayrıca, yas sürecindeki erkek bireylere toplumsal cinsiyet rollerinin dayattığı “duygusal hissetmeme” baskısının tersine, duygularını serbest bırakmalarının doğal olduğunun anlatılması gerekir. 

ANAHTAR SORU: PAYLAŞMAK İSTER MİSİN?

Yas sürecindeki bireylere ; "Sizin için buradayım, ihtiyacınız olan bir şey var mı?" gibi pratik destek sunan ifadeler kullanılması bireylerin iyileşmesinde etkilidir. Bireylerin hissettiği duyguları paylaşma güdüsünü de desteklemek amacıyla “Duygularınızı ifade etmekten çekinmeyin, bu sizin sağlığınız için önemlidir” gibi ifadelerin kullanılmalı ve "Anlatmak ister misiniz?” tarzı sorular sorulmalı.

Başsağlığı ve destek, samimi bir şekilde ifade edildiğinde, yas sürecindeki bireylere yardımcı olabilir. İletişimde empati, saygı ve anlayış temelinde kurulan bağlar, bu zorlu dönemde insanların duygusal iyileşme süreçlerine katkıda bulunabilir.