Karanlık İnziva: Yeniçağ dünyasının yeni trendi aslında nedir?

24 Nisan 2024 Çarşamba

Bir Yeniçağ akımı hele de ünlülerle birlikte anılmaya başladığında bir anda popüler oluyor ve pek çok kişi "ben de yaptım" diyebilmek için adını akımla yanyana andırmanın hevesine kapılıyor....

Öncelikle belirtelim ki "Karanlık İnziva" kavramının son günlerde bu kadar fazla dillendirilmesinin ve medyada kendine fazlaca yer bulmasının nedeni; pek çok Newage (Yeniçağ) akımı gibi işin ticari boyuta dökülmesi ve bu boyutun kârlılığı... Bir diğer popüler boyutu ise insanların "gençliği koruma" güdüsüdür.

Ancak işin özü bu kadar sığ değildir ve hikmeti farklıdır. 

Peki aslında nedir bu Karanlık İnziva kavramı? Karanlık inzivanın yararı nedir ve deneyimlenmesi gerekli midir?

Karanlık İnziva özetle "ışığın ötesindeki özü bulma yolcuğu"dur ve her erdemli insanın deneyimlemesi gerekmektedir. Ancak bu deneyim; nasıl ve ne şekilde olacağına çok dikkat edilecek ve "reklamlara kanmamak" gereken bir "yolculuk" olmalı.

KARANLIK İNZİVA: MODERN ÇAĞ MÜNZEVİLİĞİ Mİ?

İnsanın "özündeki kudret"i daha yakından keşfetmesi,  "bedenin maddi sınırları aşılarak manevi boyutlarının keşfi, kalp gözünün açılması" amacı ile insanın kendini günlük hayattan uzaklaştırıp, yalnız kalma sürecine girmesi yani "inzivaya çekilme" kadim zamanlardan bu yana uygulanan bir yöntem.  Kökeni Mezoptomya, Anadolu ve Mısır'a kadar uzanmaktadır.

"Münzevilik" olarak da nitelendirilen gelenekte insan kendi istek ve iradesi ile yalnız kalarak aydınlanma yolunu arayan insanlara "münzevi" denilmiştir. Özellikle toplumsal krizlerin yaşandığı yıllarda ve kargaşa ortamlarında erdemli insanları bu yönteme sığınmışlardır.

Konuyla doğrudan bağlantılı olmasa da mutluluğun en basit şekilde doğal koşullarda yaşamak olduğunu savunan Sinoplu Diyojen de bir anlamda bu yolu tercih eden bilgelerdendir. 

İslam öncesi ve İslam sonrası dönem tasavvuf akımları da bu yöntemi sıkça kullanmışlar, münzevilere saygınlık atfetmişler. Hatta bazı tarikatlar "günahtan korunmak ve daha iyi ibadet etmek için ıssız yerlerde yaşamayı tercih etme" sürecini "kamil insan olma sürecinin" bir şartı olarak görmüşlerdir.

Hıristiyanlığın ilk yıllarında özellikle  baskılara maruz kalan müminlerin sığındığı bir yöntem olarak hayli yaygınlaşmış, daha sonraki çağlarda da özellikle "ortodoks" bünyede "münzevi azizler" ile varlığını sürdürmüştür.

İslamiyet'in özellikle ikinci yüzyılından itibaren mezhep savaşlarının doğurduğu karmaşada "halvet" olarak adlandırılan "inziva" ibadeti yaygınlaşmaya başlamıştır.  Pek çok âbid, zâhid ve sûfî halvetin lüzumunu savunurken, bazı sufilerin şartlı muhalefeti de dikkat çekicidir. Onlara göre erdemli insan bedeniyle toplum içinde, gönlüyle Allah yanında olmalıdır. “Zâhirde halk ile, bâtında Hak ile olmak” şeklinde özetlenebilecek bu görüşe insanın Hak ile bulunması için halktan ve toplumdan kopması gerekmez... Ki sünnet olan "itikaf" ibadetinin iki görüş arasında bir orta yol olması da dikkat çekicidir. 

Peki itikaf nedir?  İslamiyet inancına göre; bir müminin bir mescitte ibadet / Allah’a yakınlık elde etme niyetiyle en az bir gün süre ile durması demektir. İtikâfa giren kimse, camide yer, içer, uyur ve ihtiyacı olan şeyleri mümkün olduğunca camide tedarik eder. Tuvalete gitmek, abdest almak ve gerekli olduğunda gusletmek gibi  ihtiyaçları için ise camiden dışarı çıkabilir. 

Son günlerde adını sıklıkla duyduğumu ‘karanlık inziva’ akımı da özetlediğimiz bu geleneğin son halkasını oluşturuyor diyebiliriz.

Karanlık İnziva münzevilik geleneğinin modern çağ uzantısıdır diyebiliriz.

Yani işin özünde bireysel anlamda yararlı ve tek kişilik bir uygulama olarak kesinlikle denenmesi gereken bir yöntem

Ancak bu akımın popüler olan sunumun ironik yanı bireysel bir eylemin grupsallığa dönüştürülmesi ve bir akıl hocasının bu terapiyi deneyenlere rehberliğe soyunması.  Yalnızlığın esas alındığı br ibadetin bu halde sunumun özünde de doğal olarak işin "maddi" yanı önemli rol oynuyor.

"Karanlık İnziva sürecinde size profesyonel eğitimcilerin gözetmenlik yapmasını" kabul ettiğiniz anda zaten eylem "inzivalıktan çıktığı" için uygulamanın ne kadar yararlı olabileceğini artık siz düşünün!

KARANLIK İNZİVA NEDİR? 

Karanlık inziva (Mun Mtshams / Dark retreat) Tibet Budizmi ve özellikle de Bön (Tibet'in doğusunda Himalaya civarında yaklaşık bin yıl önce ortaya çıkmış, varlığını sürdüren, nispeten az sayıda müridi bulunan bir dini tarikat) inancının  bünyesinde yer alan, ışıktan arıtılmış karanlık alanlarda yapılan manevi  inziva temel alan bir ibadet yöntemidir. Tibet Budizmi ve Bon'un Dzogchen ve Kalachakra tarikatlrının yoga geleneklerine göre bu uygulama; "ölüm ile yeniden doğuş arasındaki geçiş durumu" olan "bardo"ya ulaşmak için  başvurulan bir yöntemdir. 11. yüzyıl Budist kutsal metinlerinde yer alan  "Onyedi Tantra"da da yer almaktadır.

Hedefi kalp gözü açılmış insanların ruhlarını dünyevi bağlardan tamamen kopartarak özgür kılmak ve bedenini ölümsüzlük (Kaya Kalpa)  derecesine yaklaştırmaktır. Olayın bu yönü günümüzde kitleleri en çok cezbeden yanıdır da diyebiliriz. Pek çok ünlünün bu deneyimi yaşamak için cep telefonu, bilgisayar vs. lükslerinden kopmaya razı olmasını sağlayan temel dürtü ne yazık ki bu noktadır. 

Yeniçağ Akımı olarak Karanlık İnziva:  Maddi duyulardan, ışıktan ve gürültüden arınarak sağlıklı yaşam trendi olarak tanımlayabileceğimiz "Karanlık İnziva" kavramını "Karanlıkta Öze dönüş" olarak Türkçeleştirmek mümkün. 

Karanlık İnziva, bireyin tüm ışık ve duyusal dikkat dağıtıcı unsurlardan yoksun bırakıldığı ve böylece zihnin derin bir tanıklık farkındalığına daldığı ve sonunda saf bilincin içsel ışığının algısını deneyimlediği, yoğun bir "yalnızlık" sürecidir. Uygulamanın esas ideal ortamı ışıkla ilişiği kesilmiş karanlık mekanlardır. Fakat modern koşullarda bu tür ortam bulmak güçlüğünden olsa gerek uygulamayı gözleri bağlayarak ve bantlayarak yapanlar / yaptıranlar da var.. 

Karanlık İnziva ‘Kalp ışığıyla çıkılan içsel yolculuk’ olarak özetleniyor. Yeniçağ akımlarına mensup gruapların uygulamayı insanlara cazip kılmak için kullandığı söylemlerden biri de "Karanlıkta kalmanın gençlik ve mutluluk hormonlarını daha fazla salgılattırdığı"... Kısmen doğru da olsa aslında bu hormların salgılanması karanlıkla değil "bedenin dinginliği" ve "uyku konforu" ile llgili... Doğal olarak karanlıkta kalmak, teknolojik engellemelerden korunmak melotnin hormonu başta olmak üzere pek çok "şifalı salgı" için gerekli ortamı doğuruyor. Beden hücrelerinin yaşlanmasını engelleme keşfi zaten bin yıl önce fark edilmişti.

Tabi tüm ticari kurumlarda olduğu gibi bunu daha şatafatlı ve süslü cümlelerle söylediğinizde olayın "ticari cazibesini" artırabiliyorsunuz. "çoğumuzun asla yapmadığı bir tür sessizlik içinde oturmak... Dikkatiniz dağılmadan üzüntü ile yüzleşmek imkanı... Beynin kimyasını değiştiren, bazı kısımları etkinleştirip bazılarını devre dışı bırakan karanlık...“Nörokimyasal olarak, başlangıç aşamasında melatonin (karanlık hormonu) artışı ve birikmesi...   pinoline, 5-MeO-DMT ve DMT adlı nörokimyasal üretimi ile içgörü, iç gözlem ve 'varlık' duygusuyla birlikte birçok görüntü veya vizyon üretimi.... Ego ölümü. Ego olmadan gerçeğinize ulaşma... Özgün benliğinizle uyumlu kararlar verebilme... Sevgi ve şefkatin aşkın deneyimlerini kolaylaştırma... organ sistemlerini etkileyerek sempatik sinir sistemini susturma...  zihnin ve bedenin günlük olarak yenilenmesini sağlama... " gibi süslü cümleler ederseniz "müşteri" sayısı da artıyor! ,

KARANLIK İNZİVANIN YARARLARI NELERDİR?

Kamil İnsan olma sınırlarına ulaşma manevi açıdan bir insanın elde edebileceği en büyük manevi ödüldür. 

Bilimsel araştırmalar, uzun süreli karanlıkta kalmanın beyindeki biyokimyasal değişimleri hızlandırdığını, bedendeki maddi hasarları tedavi edici ve manevi mutluluk ve dinginlik sağlayıcı moleküllerin sentezlenmesini artırdığını göstermektedir.  Saplık bir bünye, dinç bir beden ve huzurlu bir ruh yapısı ile "Benliğikteki Kudretin Açığa Çıkmasına" olanak sunmaktadır. 

Karanlık inzivanın manevi katkılarının yanı sıra çeşitli rahatsızlıklar için de  tedavi edici etkisi vardır. 

KARANLIK İNZİVA EN İYİ NEREDE YAPILIR?

Gerek dünyada, gerek yurdumuzda "Karanlık İnziva" ile "erdemlenen" insanların ekranlara çıkıp "şöyle erdemlendim, böyle azizleştim" diye gösteriş yapması artık vakayı adiyeden oldu. 

Henüz Türkçe sayfalarda "Karanlıkta İnziva trendini deneyimlemek için en iyi 5 ya da 10  yer" tarzında özü reklam olan haberler yok. ama çok yakında onları da bolca göreceksiniz. 

Karanlık İnziva'nın size en yararlı olacağı yerin ise aslında "arka odanız / bodrumunuz / bahçenizde oluşturacağınız bir yeraltı odası veya yakınlarda bir mağara" olduğunu biz size şimdiden açıklayalım. Ancak aradığınız hazinenin aslında kendi evinizde gömülü olduğunu anlamak için Bağdat'a gidip geri gelmeniz gerekiyorsa da yollar sizindir...

Karanlık İnziva için ışık ve ses girmeyen ama rahat nefes alınacak mekan yeterlidir. Tabi buna imkan yoksa göz bandı ve kulak tıkacından yardım alarak da denemeler yapabilirsiniz. Fakat ne olursa olsun sağlığa zarar verecek oranda nemli, soğuk veya sıcak ortamları kullanamayın. Özellikle de sağlıklı solunum yapılacak ortam bu deneyim içim olmazsa olmaz koşuldur. 

KARANLIK İNZİVA KAÇ GÜN SÜRMELİ?

İşin aslı ne kadar uzun sürerse o kadar iyi. Kadim çağlardan bu güne kadar gelen işaretlere bakılırsa ideali 40 gün, en azı ise 3 gün olmalı. Ama olanaklar dahilinde bir gün hatta bir kaç saatlik deneyimlerin bile ruhsal ve bedensel yararları hissedilebilir. Zaten bedeniniz yorulduğu ve pes ettiği anlarda sizi gözlerinizi kapamaya ve uykuya zorlayarak bu deneyimin önemini size her zaman anımsatmaktadır. Size düşen o zaman süresini mümkün olabildiğince uzatmaktır. 

Yeniçağ trendi olarak sunulan uygulamalarda ise bu süre başlangıç için 2 ile 7 gün arasında önerilmekte ama dini geleneklere göre 14, 30 veya 49 olması gerektiği vurgulanmaktadır... 

Eğer "tatil amaçlı" ben bu seçenekleri bir deneyeyim derseniz kesenizdeki boşluktan fazla zararı olmaz. Ama en ucuz bir gecelik seçeneğin 108 - 120 dolar arasında olduğunu düşünürseniz, bunun ise Türk Lirası ile 12 bin artı + yol masrafları ödenemiz gerekiyor.

Yurt içinde bunun için ideal ortam oluşturmuş dört başı mamur sağlıklı seçenek henüz yok gibi.  "Biz yaparız" diyerek bu hizmete soyunanlar ise tabi ki var ve siz razı iseniz onlar da "halletmeye" dünden razılar! 

mistikalem.com