Bulanık görme ve baş ağrısı astigmat belirtisi olabilir

30 Nisan 2024 Salı

Astigmat, gözün görme kapasitesini olumsuz etkileyerek bulanık görmeye sebep olur. Ancak astigmat belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir

 Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Burcu Usta Uslu astigmat konusunda açıklamada bulundu:

Astigmat nedir? 

Astigmat, gözün kornea veya içindeki lensin eğriliğindeki uyumsuzluktan kaynaklanan bir görme kusurudur.  Astigmat kornea yapısının normalden daha kavisli olması anlamına gelen tıbbi bir terimdir

Genellikle doğuştan gelebilir ve miyop veya hipermetropi ile birlikte görülebilir. Tedavi için bir göz doktoru tarafından gözlük veya lens reçete edilebilir. Bununla birlikte aşırı derecede ilerlemiş hallere gerekli görülmesi halinde cerrahi yöntemlere de başvurulabilir. Astigmat gözde etkilenen yapıya göre iki gruba ayrılır. Bunlara astşgmat tipleri diyoruz. 

Astigmat tipleri nelerdir? 

. Kornea yüzeyindeki anormal kavislenme nedeniyle oluşursa korneal astigmat, göz merceğindeki problem nedeniyle oluşursa ‌lentiküler astigmat olarak isimlendirilir.  ‌Lentiküler astigmatı olan hastaların çoğunda kornea​​​​​ şekli normaldir.

Astigmat, eşlik eden diğer kırılma hatalarına göre de kategorize edilebilir.  span→ ‌Miyopik astigmat, astigmat ve uzağı net görememe sorunu olan ‌miyopinin birlikte görüldüğü göz kusurudur. Görüntü retinanın önünde odaklandığında meydana gelir. Hipermetrop astigmat ise yakının net görülemediği hipermetropi göz kusurunun astigmat ile birlikte görülmesiyle ortaya çıkar. Görüntü retinanın arkasında odaklandığında görülür.

Astigmattan sakınmak mümkün mü?

Astigmata neyin sebep olduğunun henüz net olarak bilinmiyor. Hastalık çoğunlukla yapısal olarak aktarıldığı için önleyici önlemler söz konusu değil.

Ancak semptomlardan bir veya birden fazlasının ortaya çıkması durumunda bir sağlık kuruluşuna başvurmak altta yatan nedenin erken dönemde teşhis ve tedavi edilmesi açısından önemli. Alerjik bireylerde çocukluk çağında gözü kaşımak korneada dikleşme ve incelme yaratarak astigmata sebep olabiliyor

Astigmatın belirtileri

  • Bulanık veya bozuk görme.
  • Baş ağrısı
  • Gözlerde aşırı kayma.
  • Gözün uzun süre odaklanmasını gerektiren aktivitelerde göz yorgunluğu 
  • Geceleri sürüş zorluğu.
  • Ciddi vakalarda çift görme.

Astigmata sahip bireyler uzaktaki nesneleri dalgalı görüyor

Göz küresi yuvarlak bir topa benzer ama elipsoid şekillidir. Bu durum da göz küresine gelen ışık eşit şekilde bükülerek net bir görüntünün oluşmasını sağlar. Korneanın ideal yuvarlak şeklini kaybetmesi ise göze gelen ışığın bir yöne daha fazla bükülmesine sebep olur. Işığın bir tarafta daha fazla bükülmesi nesnelerin yalnızca bir kısmının odakta olduğu anlamına gelir. Bu durum sonucunda uzakta bulunan nesneler bulanık ve dalgalı görünebilir. Astigmat kornea yapısının normalden daha kavisli olması anlamına gelen tıbbi bir terimdir. Bazı durumlarda lensin yapısından kaynaklanabilen astigmat da olabilir. Bu durum göze giren ışığın dengesiz bir şekilde bükülmesine ve mesafe fark etmeksizin görmenin etkilenmesine neden olur. Astigmat, kornea veya mercekte oluşan bir problem sonucunda ortaya çıkabilir. Korneada bir kusur veya çarpıklık olması durumunda kornea astigmatizması meydana gelir. Mercekte bir bozulma olduğunda ise merceksi astigmatizma oluşur.

Ailede astigmat vakası varsa risk artıyor

Astigmatizmaya neyin sebep olduğunun henüz net olarak bilinmiyor. Genetik faktörler kadar göz kapaklarının kornea üzerinde çok fazla baskı oluşturması da astigmat oluşumuna yol açabiliyor. Bebeklikten yetişkinlik dönemine kadar farklı yaş aralığına sahip bireylerde görülebilen rahatsızlığın oluşumunu tetikleyen risk faktörlerinden bazılarını aile geçmişinde astigmatlık gibi göz hastalıkları öyküsü, miyop veya hipermetrop görme kusurları, korneanın hasar görmesi, katarakt ve gözü kaşımak, travmatize etmek de oluşturuyor. 

 Hastalığın ilerlemesini önlemek için düzenli muayene şart

Astigmat tedavisinde astigmatın derecesine ve bireysel özelliklere göre farklı yöntemler uygulanabilir. Şiddetli olmayan astigmat sonucunda ortaya çıkan belirtiler gözlük veya lens kullanımı ile iyileştirilebilir. Tedavide kullanılan gözlük camları bulanık görmeye neden olan kornea veya merceğin şekline karşı koymak için kavislidir. Astigmatın daha şiddetli olduğu durumlarda gaz geçirgen özelliğe sahip sert kontakt lensler veya hibrid lensler tercih edilebilir. Bu tedavide uyurken kullanılan lensler ile kornea yeniden şekillendirilir. Korneada oluşan yeni şekli korumak için lens kullanımının belirli aralıklarla devam etmesi gerekir. Korneada incelme ile birlikte seyreden astigmatik bazı vakalarda (kertakonus) crosslinking tedavisi de akla getirilmeli. 

Astigmatın yüksek olduğu yaşam kalitesini bozan bazı durumlarda tedavi için cerrahi uygulamalar kullanılabilir. Lazer göz ameliyatı, gözün ışığı daha iyi odaklayabilmesi için korneayı yeniden şekillendirir. Düzenli aralıklarla doktor muayenesine gitmek astigmatın erken dönemde teşhis ve tedavi edilmesine, böylelikle ilerleyişinin önlenmesine yardımcı olabilir.