Çene kilitlenmesi ve çene kaynamasının nedenleri ve tedavi yolları
Çene ekleminden gelen seslere birçok faktörün neden olabileceğini dile getiren Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Hacer Fulya Üçem, “Tedavi edilmediği takdirde, çene eklemlerinde bozulmalara, ağzı tam kapatamama ve yemekleri yeterli seviyede öğütememe sorunlarına yol açar. Sorun ilerledikçe yemek yerken ve konuşurken dahi zorluklarla karşılaşılır.” dedi. Dr. Öğr. Üyesi Hacer Fulya Üçem ayrıca sorun ilerledikçe ortaya çıkabilecek çene kayması ve çene kilitlenmesi durumları hakkında da bilgi verdi.
Çene ekleminden gelen seslere birçok faktör neden olabilir
Ağız içinde diş eksikliği ya da çene problemleri çene ekleminden ‘klik’ sesi gelmesi sorununa neden olabilir. Kişinin dişlerini sıkma ya da gıcırdatma alışkanlığı varsa da çenede anlam verilemeyen sesler duyulabilir. Aynı zamanda stres tüm rahatsızlıklarda baş sorumlu olabilmektedir. Yaşanan çene rahatsızlığının da buna bağlı olup olmadığı iyice tahlil edilmelidir.
Herkes tarafından bu sesin neden geldiği merak edilir. Çeneden ses gelmesi durumu çenede bulunan eklem ve dişlerin yapısıyla alakalı bir durumdur. Yemek yerken çeneden ses gelmesi en çok yaşanan durumlardan bir tanesidir. Kıt kıt şeklinde nitelendirilen bu ses, kişileri her ağız aktivitesinde rahatsız eden ve zorlayan bir durumdur. Tedavi edilmediği takdirde, çene eklemlerinde bozulmalara, ağzı tam kapatamama sorunlarına ve yemekleri yeterli seviyede öğütememe sorunlarına yol açar. Sorun ilerledikçe yemek yerken ve konuşurken dahi zorluklarla karşılaşılır.
Çene kayması nedir neden olur?
Çene kayması genellikle bir yaralanmanın sonucu olur. Kişi düşerek yüzünü incittiğinde veya bir araç kazası geçirdiğinde çene kayması görülebilir. Bazen, yemek yerken, esnerken veya diş tedavisi görürken ağızlarını çok geniş açtıklarında olabilir.
Çene kayması, çene ekleminin (temporomandibular eklem) normal hizasından çıkması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Çene kayması, çenenin kafatasına bağlı olduğu iki eklemden birinin ya da ikisinin birden normal pozisyonundan ayrılması ile meydana gelen bir durumdur. Çeneyi kafatasına bağlı tutan, biri sağda biri de solda olmak üzere iki adet eklem vardır. Eklemlerin olağan konumlarından farklı yönlere ilerlemesi durumunda çene kayması meydana gelir.
Çene kayması doğuştan da olabilir
Çene kaymasının nedenleri arasında travmalar, çeneye alınan darbe ve yaralar, ani hareketler, çene kaslarının aşırı gerilmesi veya zayıflığı gibi faktörlerin yer alır. Ayrıca, dişlerin yanlış hizalanması veya bruksizm (diş sıkma ve gıcırdatma) gibi alışkanlıklar da çene kaymasına yol açabilir. Bazı durumlarda, eklem iltihapları veya bağ dokusu hastalıkları da bu soruna sebep olabilir. Diğer yandan eklem ve kas sorunları da etken olabilmektedir.
Genetik olarak bazı insanların çene eklemlerinde doğuştan kaymalar olabilir. Bu problem eklem oyuğunun yeterli düzeyde derin olmaması nedeniyle görülür. Her ne kadar doğuştan ve kalıtsal bir durum olsa da, bu sebepten ötürü oluşan çene kayması da vakit kaybetmeden çene cerrahisi yöntemleri ile tedavi edilmelidir.,
Şiddetli çene kilitlenmesi vakalarında yüz bozulması görülebilir!
Trismus olarak da bilinen, çene kaslarının sıkı hale gelerek ağzın düzgün açılıp kapanmasına engel olan çene kilitlenmesi, çiğneme kaslarının spazmı ile karakterize edilen ve ağzın açılmasını kısıtlayan bir çene kasları rahatsızlığıdır. Klinik olarak, trismus kas spazmı nedeniyle çene veya ağız açmada bir kısıtlama olarak tanımlanır ancak aynı zamanda nedeni ne olursa olsun ağız veya çeneyi açmada herhangi bir zorluğa da işaret eder.
Çene kilitlenmesinin, kişinin konuşma, yeme ve ağız hijyenini koruma yeteneğini etkileyebilir. Bu durum geçici veya kalıcı olabilir. Geçici çene kilitlenmesi daha yaygındır ancak şiddetli vakalarda yüz bozulmasına neden olabilir ve yutkunmayı zorlaştırabilir. Kilitli bir çenenin ardında tek bir neden yoktur. Bu nedenle, doğru tedaviyi almak için kilitli çenenin ardındaki temel nedenin bulunması gerekir. Çene eklem alanında uzman bir doktor, kilitli bir çenenin ardındaki nedeni teşhis etmeye yardımcı olacak en iyi kişidir, böylece doğru tedavi alınabilir. Kilitli çene tedavisi seçeneklerinden bazıları çene eklem splinti ve doktor kontrolünde düzenli aralıklarla yapılan enjeksiyonlardır.