Bosna Hersek'in fantastik beşlisi
Kendine özgü tarzları, sıra dışı hikayeleri ve işlerindeki maharetleriyle Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da, cazibesini yitirmiş tarihi Kovaci Sokağı'nı adeta yeniden canlandıran "fantastik beşli", sokağın en renkli esnafı olarak yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.
Hollywood'da oyunculuk geçmişi de olan fötr şapkalı kahveci Reshad Strik, entarisi ve uzun beyaz saçlarıyla otantik çaycı Husejin Dzirlo, elinde çekici ve boynunda önlüğüyle şehrin tek kadın bakır ustası Nermina Alic, bakır ustası ve aynı zamanda kaykay tutkunu Sulejman Hrgic ve sokağın şifacısı hacamatçı Haris Lagumdzija, tarihi sokağın renkli kahramanları.
Tarihi Başçarşı'nın yanı başındaki Kovaci Sokağı, geçmişte çeşitli zanaatların icra edildiği bir mekan olarak biliniyor. Geçen zaman içinde el işi ürünlere ihtiyacın azalması, sokağın eski canlılığını kaybetmesine neden oldu. Bu nostaljik sokağa birkaç farklı şahsiyetin taşınması, sokağın yeniden eski ihtişamına dönmesini sağladı. Eski ve yeni esnafın oluşturduğu "fantastik beşli", unutulmaya yüz tutan sokağın kurtarıcıları oldu.
Sokağın esnafı, aralarında oluşturdukları samimi ilişkiyle komşuluk kültürünü de yeniden geri getirirken atmosferi değişen Kovaci Sokağı, yerli ve yabancı turistlerin uğrak yerlerinden biri haline geldi.
- "Buradaki esnafla bir aile gibiyiz"
Hollywood filmlerinde rol almasının yanı sıra Türkiye'de de "Diriliş Ertuğrul" ve "Filinta" dizilerinde oynayan aktör Reshad Strik, Kovaci'nin en sevilen karakterlerinden biri. Burada açtığı "Keyif Bakanlığı" anlamına gelen "Ministry of Cejf" isimli küçük kafesinde, dünyanın birçok yerinden hayranlarını ağırlayan Strik, kendisiyle bütünleşen fötr şapkasını da başından hiç çıkarmıyor. Strik, duvarlarında rol aldığı filmlerin posterlerinin asılı olduğu, ocağında Türk çayının eksik olmadığı kafesinde, farklı damak tatlarına uygun değişik türde kahveler de pişiriyor.
Strik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kahveyi ve tarihi Başçarşı'yı çok sevdiğini belirterek Kovaci Sokağı'nın Saraybosna'nın en eski sokaklarından biri olduğunu ve buradaki esnafla bir aile gibi olduklarını ifade etti.
Konuklarının en çok kahveyi beğendiğini anlatan Strik, "İnsanlar buraya beni görmeye ve aynı zamanda kahve içmeye geliyor, mutlu oluyor." dedi.
Üzerinden çıkarmadığı entarisi, kendine has üslubu ve misafirperverliğiyle dikkat çeken otantik çaycı Husejin Dzirlo da sokağın meşhurlarından. Dzirlo, 53 farklı çay sunduğu mütevazi ama renkli çayevinde turistlerin ilgi odağı oluyor. Otantik mekanında, çayın lezzetini arka planda çalan farklı tarz müziklerle de harmanlayan Dzirlo, çayevini 2012'de açmış olsa da sokağa kendini kabul ettirmiş "eski bir çınar" gibi baş köşede duruyor.
Dzirlo, dünyanın birçok ülkesinden çay içmeye gelenlerin olduğunu aktararak eski sokağın bir parçası olmaktan mutluluk duyduğunu ifade etti.
- "Fantastik beşli"nin tek kadın üyesi: Nermina Alic
Elinde çekici, asırlık kalay ocağı önünde taktığı emekçi önlüğüyle grubun tek kadın üyesi olan Nermina Alic, aynı zamanda şehrin tek kadın bakır ustası. Babasından devraldığı bakırcılığı eski usullere göre devam ettiren Alic, çekiç seslerini sokağa yaymaya devam ediyor. Bosna Hersek için çok önemli olan bu zanaatı bir yandan geleceğe taşıyan Alic, bir yandan da şehrin ayrılmaz bir parçası olan bu kültürü, sokağın yabancı ziyaretçilerine tanıtıyor.
Alic, geleneğin çok önemli olduğunu belirterek şehirde bakırcılığı devam ettiren tek kadın usta olduğunu ve bir kadın olarak bu işi yapmasının insanlara ilginç geldiğini kaydetti.
Burada harika komşuları olduğunu ve onları çok sevdiğini anlatan Alic, herkesin özveriyle çalıştığı bu sokakta bulunmaktan mutluluk duyduğunu dile getirdi.
- "Kaykaycı" bakır ustası: Sulejman Hrgic
Nermina Alic'e iki dükkan uzaklıkta aynı işi modern bir üslupla icra eden bakır ustası Sulejman Hrgic ise tutkunu olduğu kaykayı ve bu sporla örtüşen tarzıyla dikkat çekiyor. Geleneksel ve moderni birbiriyle harmanlayan Hrgic, bu özelliğiyle sokağın ilgi çeken karakterlerinden biri olarak görenlerin sevgisini kazanıyor. Çocukluğunda bakırcılık ve kaykayla aynı zamanda tanışan Hrgic, zamanla ustalaştığı her iki uğraşla da yakından ilgileniyor.
Hrgic, insanların, farklı görünüşü ve tarzından dolayı kendisine kimi zaman garip baktığını aktararak "İnsanlar kafalarında fotoğrafı birleştiremiyor. Kaykay yapan şehirli birinin eski bir zanaatla uğraşmasını anlamlandıramıyor. Ama bu durum ilgi çekiyor." dedi.
- Sokağın hacamatçısı: Haris Lagumdzija
Üzerinden çıkarmadığı doktor önlüğüyle "sokağın şifacısı" olarak adlandırılan hacamatçı Haris Lagumdzija da geleneksel tıbbın şehirdeki temsilcilerinden biri.
Lagumdzija, 6 yıldır yaptığı hacamatçılıkta 3 bine yakın ziyaretçisi olduğunu belirterek bu işin de aslında bir tür zanaat olduğunu, hacamatın 5 bin yıllık bir geçmişi bulunduğunu aktardı.
Kovaci Sokağı'nın Saraybosna'da hala gelenekselliği koruyan nadir yerlerden biri olduğunu vurgulayan Lagumdzija, "Burada bulunmaktan gurur duyuyorum. Tüm komşularımızla aile gibiyiz." diye konuştu .