İstanbul'da insan gibi geçinmek için gereken ücret

11 Ocak 2018 Perşembe

 Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD), 2018 yılı asgari insani geçim ücretini, İstanbul için 2 bin 385 lira, Türkiye geneli için bin 857 lira olarak belirledi.

İGİAD, "2018 Yılı İnsani Geçim Ücreti (İGÜ)" araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Derneğin İGÜ Tespit Komisyonu, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) İstatistiki Bölge Sınıflaması'ndaki sonuçları değerlendirerek 12 bölgenin insani geçim ücretini tespit etti.

Ortalama büyüklükte bir ailenin geçinebileceği aylık asgari geçim ücretini esas alan araştırmaya göre, 2018 yılında insani geçim ücreti İstanbul için 2 bin 385 lira, Türkiye ortalaması için de bin 857 lira oldu.

- "İnsani geçim ücreti bir haktır"

İGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Karahan, araştırma sonuçlarının paylaşıldığı toplantıda, İGİAD'ın hak eksenli bir iş hayatı ve helal kazancın adil paylaşımı çerçevesinde çalışanların onurlu bir yaşam sürdürebilmeleri için 15 yıldır insani geçim ücretini belirlediğini aktardı.

İşverenlere daha duyarlı olmaları ve çalışan ücretlerini insani geçim seviyesinde iyileştirmeleri çağrısında bulunan Karahan, şunları kaydetti:

"Gelir dağılımındaki adaletsizliğin çalışanların aleyhine hızla bozulduğu günümüzde, krizlerden en fazla etkilenen ve gelir kaybına uğrayan kesim olan iş görenlerin, emeklerinin karşılığı almaları gereken insani geçim ücreti, işverenler için bir lütuf olmayıp hakkın kendilerine teslimidir. Temel hak ve hürriyetler kadar çalışanlar açısından onurlu bir yaşam sürdürebilmek için emeklerinin karşılığı almaları gereken insani geçim ücreti de bir haktır."

Karahan, İGİAD'ın devletin her yıl açıkladığı asgari ücrete alternatif olarak sunduğu insani geçim ücretinin, iş görenlerin harcamaları üzerinden reel rakamlarla hesaplandığı bilgisini vererek, bunun işletmelerde uygulanması halinde gelir dağılımının iyileşmesine, refah seviyesinin artmasına, toplumsal dayanışmanın gelişmesine katkı sağlayacağını vurguladı.

- "İnsani geçim ücretinin uygulanması maliyet artışı getirmez"

Ayhan Karahan, "İnsani geçim ücretinin işletmelerde uygulanması maliyet artışı getirmez, aksine verimliliği ve bereketi artırır." dedi.

İGİAD'ın belirlediği insani geçim ücretinin bireyi değil, 2 çocuklu bir ailenin onurlu yaşayabileceği, insanca geçinebileceği aylık asgari geçim ücretini esas aldığına işaret eden Karahan, "2018 yılı için Türkiye'de 12 ayrı bölgenin insani geçim ücreti belirlendi. Buna göre en yüksek insani geçim ücreti 2 bin 385 lira ile İstanbul'dadır. En düşük ücret ise bin 650 liradır. Bu rakamın Türkiye ortalaması ise bin 857 liradır." diye konuştu.

Ayhan Karahan, insani geçim ücretinin siyasete malzeme olmaması ve insani ihtiyaçların politize edilmemesi gerektiğini belirterek, devletin her yıl asgari ücreti belirlerken İGİAD'ın tespit ettiği insani geçim ücretini dikkate almasının, asgari ücrette çalışan ve işverenden alınan vergi yükünün azaltılmasının ve bölgesel asgari ücrete geçilmesinin önem arz ettiğini dile getirdi.

Belirledikleri insani geçim ücretinin bir sınırlama olmadığının altını çizen Karahan, şöyle devam etti:

"Bu rakam, asgari verilmesi gereken, insanca ve onurlu bir yaşamın sürdürülebilmesi için en alt limiti oluşturmaktadır. Mesleki kariyer ve yeterliliğe göre bu rakamlar işletmeler tarafından daha yukarılarda verilebilmektedir. Biz de bu rakamları uygulama noktasında gayret gösteriyoruz. İş dünyası ve kamuoyuna devletin asgari ücretini değil de İGİAD'ın açıkladığı insani geçim ücretini uygulamaları gerektiğini ifade ediyoruz."

İGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Karahan, konuşmasında, basın mensuplarının 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü'nü de kutladı.

- "Asgari ücret İstanbul'da yüzde 50 artırılmalı"

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adem Korkmaz ise ülke ekonomisi büyürken refahın paylaşımı meselesinin önemine işaret etti.

İnsani ücret yaklaşımının merkezinde insanın olduğunu vurgulayan Korkmaz, "Burada çalışanı muhtaç etmeden ve onurlu şekilde yaşamını sürdürebileceği gelirin kendisine garanti edileceği bir yaklaşım söz konusu. İnsani ücret yaklaşımını, sahip olduğu özgüven ve ortaya koyduğu sonuçları itibarıyla iş dünyasında bir farkındalık oluşturması bakımından, iş adamlarımız tarafından bir ahlak bilinciyle bu sürecin yönetilmesini çok anlamlı buluyorum." ifadelerini kullandı.

Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Alpaydın ise insani geçim ücretinin hesaplama sistemini anlattı. Alpaydın, "İnsani geçim ücretine göre, asgari ücretin İstanbul'da yaklaşık yüzde 50, Türkiye genelinde ise yüzde 15,8 artırılması gerekiyor." diye konuştu.

İGİAD'ın araştırmasında bölgelere göre aylık insani geçim ücretleri şu şekilde belirlendi:

2017 (TL) 2018 (TL)
İstanbul 2.154 2.385
Batı Marmara 1.492 1.697
Ege 1.657 1.784
Doğu Marmara 1.925 2.215
Batı Anadolu 1.722 1.968
Akdeniz 1.724 1.872
Orta Anadolu 1.560 1.789
Batı Karadeniz 1.479 1.650
Doğu Karadeniz 1.576 1.763
Kuzeydoğu Anadolu 1.521 1.726
Ortadoğu Anadolu 1.678 1.783
Güneydoğu Anadolu 1.699 1.877
Türkiye Ortalaması 1.666 1.857