Pıhtı atması nedir? Belirtileri nelerdir, nasıl önlenir?

PIHTI ATMASI NEDİR? BELİRTİLERİ NELERDİR?

Pıhtı Atması Belirtileri: Pıhtı atması sorunu damarları tıkamış olan pıhtının damarlardan ayrılarak kan dolaşımına karışmasıdır. Bu hastalıkta hasta felç geçirebilir ya da daha da ileri bir boyutta bir etkiye maruz kalarak yaşamını yitirebilir. Pıhtı atma sorunu aniden gelişebileceği gibi zamanla da etki gösterebilir.

Beyin, kalp ve böbreklere giden damarlarda meydana gelen pıhtı atması hayati risk taşır. Bu pıhtı vücudun her noktasında gerçekleşebilir. Kan dolaşım yolu ile de bir organa sıçrayabilir. Vücutta ki tüm işlemler beyin sayesinde koordine edilmektedir. Beyinde ki sinirler sayesinde insan vücudu sinirlerini kontrol eder. Beyinde pıhtı sıçraması sorunu bu sinir hücrelerinin zarar görmesine ve haliyle kişinin koordinasyon sistemine zarar vermektedir. Beyin yapısında binlerce damar kanalı bulunmaktadır. Bu damarlar yolu ile beyne ulaşan pıhtı bölgesel olarak zarara yol açacaktır.

PIHTI ATMASI NASIL OLUR?

Pıhtı atması, kan hücrelerinin bazıları sebebi ile damar içinde meydana gelişen pıhtının damarın duvarlarına yapışması ile oluşur. Bu damar duvarlarına yapışmış olan pıhtı duvardan ayrılırsa, kan dolaşımına karışmış olur ve beyne pıhtının ulaşmasına neden olur. Beyin dışında pıhtı atması olayı kalpte, bacaklarda, akciğer ve böbreklerde de yaşanabilir. Pıhtı atması sorunu kalp ve akciğeri beslemekte görev yapan bir damarda pıhtılaşma yaşanmış ise kişinin hayatını riske atar.

Ciddi hayati sorun niteliği taşır. Beyinde pıhtı atması sebebi ile uzun seyahat yapan kişilerde, uzun süre hareketsiz kalan bireylerde oldukça sık yaşandığına şahitlik edilmektedir. Uzun süre hareketsizlik de bacaklarda kan toplanmasına neden olacaktır. Bununla birlikte toplardamarda pıhtı oluşmaya başlar. Bu toplar damarda oluşan pıhtı da yerinden koptuğu zaman kan dolaşımı yolu ile pıhtı atması dediğimiz soruna neden olmuş olacaktır. Daha öncesinde kalp krizi geçirmiş bireyler, kalp kapakçığı sorunu yaşayan hastalar, kalp ritmi bozukluğu yaşayan hastalar, ileri yaşlarda ki kişiler ve genetik kökenli olarak bu sorunun yaşanma olasılığı yüksektir.

PIHTI ATMASI NASIL ANLAŞILIR?

Pıhtı atması beyinde meydana gelmiş ise kişinin konuşma merkezine giden pıhtı konuşmaya engel oluşturacaktır. Bunun dışında görme ya da duyma sinirlerine giden bir damar da meydana gelmiş ise görme ya da duyma kaybına neden olacaktır. Beynin hangi noktasında pıhtı atımı meydana gelmiş ise o bölgenin işlevine zarar verecektir. Bunun dışında kalbe giden bir damar da bu problem yaşanır ise kalp krizine neden olabilir. CT taraması ve manyetik Rezonans kullanımı ile bu sorun fark edilebilir. MR çekimi ile hangi bölgede sorun yaşandığı tespit edilerek sorunun boyutu anlaşılabilir. Yapılacak bir takım testler sayesinde de bu belirtiler ışığında nasıl bir tedavi süreci izlenmesi gerektiğine karar verilebilir. Pıhtı atması sorunu aniden gelişmiş ise belirtileri fark etmeden hasta fenalaşabilirken yavaş ilerleyen bir süreç bulunuyorsa halsizlik, yorgunluk, bölgesel sıkıntılar, tansiyon sorunu kendisini gösterecektir. Akciğerde nefes darlığı sorunu ve göğüs ağrısı kendisini gösterir.

PIHTI ATMASI NASIL GEÇER?

Kalp ve akciğer de pıhtı atılması durumunda hastanın hayati riski bulunmaktadır. Zaman geçmeden en acil şekilde müdahale edilmesi gerekir. Evde yapılabilecek bir tedavi süreci bulunmamaktadır. Tıbbi bir müdahale gerektirir. Gerektiği durumlarda cerrahi müdahalede yapılır. İlk aşamada hastaya kan sıvılaştırıcı ilaç verilerek değerleri stabil tutulmaya çalışılır.

PIHTI ATMASINI ÖNLEMEK İÇİN NELER GEREKİR?

Kan pıhtılarının olup olmadığını kişi kendiliğinden fark edemez. Bireyler belli bir yaştan sonra belli dönemlerde hastanelerde genel bir kontrolden geçmeleri gerekmektedir. Bu olası bir hastalığın oluşumunu önlemek ya da erken tedavisinin başlanması için önemlidir. Bu genel kontrollerde beyin MR'ından kan testine kadar bir çok tetkik yapılmaktadır. Genellikle kan pıhtılaşma sorunu daha öncesinde kalp, beyin türünde bir hastalık yaşamasından kaynaklı ya da kan pıhtılaşmasına neden olacak bir etkene sahip olması gerekir.

Kan pıhtılaşması olan birey bu sorunun tespit edilmesi durumunda kan sıvılaştırıcı ilaçlar kullanır. Özellikle beyin kanaması, kalp krizi geçiren hastalarda bu ilacın kullanımı daha yoğundur. Bu hastalarda kan sıvılaştırıcı ilaç kullanılmasının nedeni hastanın pıhtılaşmaya meyilli bir kan yapısının olması ve pıhtılaşan kanın ciddi hayati riskleri olmasından kaynaklıdır. Pıhtı atılmasının önlenmesi için bir diğer yöntem ise sigara kullanılmamasıdır.

Sigara kullanımı damar sertliğine neden olmaktadır. Damarlar esnek yapılara sahiptir ve kan pompalandıkça damarlar genişleyip daralma gösterirler. Sigara tüketen bireylerin ise damarları ise bu işlevi görmeyi zamanla bırakır. Damar sertleşmeleri de kan pıhtılaşmasına zemin hazırlar. Bu nedenle bir diğer yöntem de sigara kullanmamaktır.

PIHTI ATMASI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Pıhtı atması tedavisinde, pıhtının verdiği zarar, acil müdahale ile azaltılabilir. Pıhtı atması yaşayan kişiye müdahale geciktikçe hastanın vücudunda ki pıhtı büyür ve buna bağlı bölgede ki zararı da genişler. İlk olarak hastaya ilaç tedavisi uygulanır ve bu sayede pıhtı bölgede eritilmeye başlanır. Bu pıhtının eritilmesinde büyük oranla kan sıvılaştırıcı ilaçlar kullanılır. Gecikilmiş bir pıhtı atma vakasında ilaç çözüm getirmeyebilir. Bu gibi durumlarda cerrahi müdahale yapılması söz konusudur. Öncelikle denenecek yöntem hastanın damar yolundan pıhtı temizlenmeye çalışılır.

Eğer bu müdahale çözüm getirmez ise açık ameliyat söz konusudur. Bundan sonra ki süreçte hastanın bir süre hastanede gözlem altında tutulması gerekir. Hasta eve geçtikten sonra kendisini çok yormamalıdır. Alkol ve sigara tüketmemelidir. Bunun dışında kendisini yormadan düzenli egzersizler yapmalıdır.