Sungir taş devri mezarlığı yine şaşırttı
Hatta yapılan yeni araştırmalar bugüne dek ortaya atılan tüm varsayımları zora soktu.
Sunghir mezarları içinde en zengin mezarda gömülü bireylerin biyoarkeolojik analizi, daha önceki üst Paleolitik mera davranışları bağlamında incelendiğinde, bazıları muhtemelen bireysel patolojik anormalliklerle ilişkili bir dizi cenaze töreninin eşzamanlı uygulandığını ortaya koyuyor.
Yaklaşık 34.000 yıl önce, Rusya'da Sunghir bölgesinde yaşayan avcı ve toplayıcı grup, enteresan bir gömü şekli gerçekleştirdi. İki delikanlı, son derece özenle tepeleri birbirine gelecek şekilde uzun ve ince bir mezara birlikte gömüldü.
Yaşları 10 ve 12 arasında değişen erkek çocukların mezar hediyeleri hayli zengindi. Kafa kafaya gömülmüş çocukların mezarı; 10.000'i aşkın mamut dişinden yapılma boncuk, yaklaşık 300 delikli tilki dişi,16 adet mamut dişinden mızrak ucu, geyik boynuzları, iki insana ait bacak kemiği, oyma resimler ve 20'den fazla fildişi bilezik mezara çocuklarla birlikte gömüldü.
Öte yandan aynı grubun üyesi yaklaşık 40 yaşlarındaki adamın mezar hediyeleri; yaklaşık 3.000 mamut dişinden yapılmış boncuk, 2 delikli tilki dişi, 25 mamut dişinden yapılma bilzeik ve bir taş kolyeden ibaretti.
Aradaki farkın ne olduğu, çocuklara neden daha fazla mezar hediyesi konduğu hâlâ çözülemeyen bir bilmece.
MEZARDAKİ ÇOCUKLARIN FİZİKSEL ENGELLİ OLDUKLARI ANLAŞILDI
Live science'den Laura Geggel'ın haberine göre; mezardaki çocukların iskeletleri incelendiğinde bugüne kadar fark edilmeyen ilginç ayrıntı ortaya çıktı. Çocuklar fiziksel engelli hatta içlerinden bir yatalaktı.
Sunghir mezarlığında gömülü 10 erkek ve kadın mezarı içinde kafaları birbirine değecek şekilde uzun ince bir mezara gömülen iki çocuğun mezarı diğerlerine göre çok daha gösterişli ve zengin mezar hediyelerine sahip.
Şimdiye kadar bulunan en gösterişli mezara sahip iki oğlanın iskeletleri üzerinde yapılan bilimsel araştırmalar her iki çocuğunda fiziksel engelli olduğunu ortaya çıkardı.
Yapılan kemik analizlerine göre; çocuklar, kısa ömürleri boyunca normal insan gibi hareket etmelerini kısıtlayan fiziki kusurlara sahiptiler. Her iki çocuğunda stresli ve sıkıntılı yaşam sürdüğünü ileri süren araştırmacılar, iddialarını diş minesi analizlerine dayandırıyorlar.
Araştırmanın eş başkanları St. Louis Washington Üniversitesi antropoloji profesörü Erik Trinkaus ve Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesi antropologu Alexandra Buzhilova imzasıyla 13 Şubat'ta journal Antiquity dergisinde "Diversity and differential disposal of the dead at Sunghir" (Sunghir'de ölüler, farklı şekillerde ve ayrıcalıklı gömülüyordu) başlıklı makalesinde yer alan bilgilere göre; diş minesi analizleri her iki çocuğun da aşırı stres yaşadığını gösteriyor.
Diğer çocuğun iskeletinin analizi ise yatalak olduğunu gösteriyordu. 12 yaşındaki oğlanın dişleri neredeyse hiç aşınmamıştı. Muhtemelen yumuşak gıdalarla besleniyordu.
Araştırmanın eş başkanlarından St. Louis Washington Üniversitesi antropoloji profesörü Erik Trinkaus, "S
Araştırmacıların dikkatini çeken ve mantığı hâlâ çözülemeyen noktanın gömülmüş eserlerdeki çeşitlilik ve ayrımcılık olduğunu belirten Prof. Erik Trinkaus, "Bazı insanlar çok sayıda tilki dişi ve mamut dişinden boncukla gömülürken, bazısında, bazısında çok hediye var. Kimisinin hiç bir şeyi yok. Sosyal karmaşıklığı gösterdiğini tahmin ediyoruz" diyor.
Live Science dergisine konuyla ilgili görüş belirten New Mexico Üniversitesi öğretim üyesi antropolog Lawrence Straus, "Orta Üst Paleolitik dönemde abartılı defifnedilenerin engelli ve patolojik insanlar olması hayli tuhat. İnanılmaz bir muamele" dedi.
Sunghir mezarları
Rusya'nın Vladimir kentinin kuzeydoğu eteklerinde yer alan Sunghir mezarları yaklaşık bir buçuk asırdır kazılıyor.. Orta Üst Paleolitik Çağ'a tarihlenen mezarlarda daha önce 1957-1977 yılları arasında kazılar olmuştu.
Yaklaşık 34 bin yıl önce buzul çağının sonlarına doğru yaşayan antik insanların, donmuş zemie güç şartlarda kazdıkları mezarların ilki 1957 yılında keşfedilmişti. Taşla çevrili mezardan yaklaşık 3 bin mamut dişinden yapılmış boncuklarla kaplı 50 yaşlarında bir adamın iskeleti çıkmıştı. Adamın kafasında tilki dişleriyle süslenmiş bir şapka ve bileklerinde mamut dişinden yapılma 25 bilezik vardı.
Aynı alanda daha sonra çocuklara ait diğer mezarlar bulundu ama o mezarlarda daha az eşya bulunuyordu.
Buradan yola çıkan araştırmacılar, Sungir mamut avcılarının hiyerarşik düzene sahip olduğunu ve ilk bulunan mezarın bir lidere ait olduğunu ileri sürdüler.
Ancak arkeologlar daha sonra şaşırtıcı ince uzun mezarlar keşfettiler. Mezardan birinin içinde kafa kafaya gömülmüş iki iskelet vardı. İskeletlerden biri 12-13 yaşlarında erkek çocuğuna, diğeriyse 9-10 yaşlarında kız çocuğuna aitti. Erkek çocuk 5 bin fildişi boncukla kaplıydı. Tilki dişinden şapkası ve 250 tilki dişinden yapılmış kemeri vardı ki kemer için en az 60 tilkinin dişi kullanılmıştı. Kız çocuğu 5250 mamut dişi boncukla kaplıydı. İki çocuk da küçük küçük heykelciklerle ve pek çok fildişi nesneyle çevriliydi.
O koşullarda bir tane mamut dişi boncuk üretmek için, bir kişinin aşağı yukarı 45 dakika uğraşması gerekiyordu. 0 bin boncuk yapmak için, gereken süre ise 7.500 saatti ki bu da yani üç yılı akın süre demekti.
Başbaşa gömülen Çocukların niçin bu denli gösterişli gömüldüğüne dair varsayımlardan biri soylu aileye mensup olma ihtimalleriydi. Diğer bir varsayıma göre ise; çocuklarda uzun süre önce ölmüş bazı ruhların dirilişine inanaılması ihtimaliydi. Bir başka varsayım ise çocukların hayattaki statülerine göre gömülmüyordu, mezarları onların ölüm şeklini yansıtacak şekilde tasarlanıyor ve süsleniyordu. Kesin olan tek şey, bu insanların mezar kültürünün belli normlara göre düzenlendiğiydi.
Son araştırmada en zengin mezarın engelli çocuklara ait olduğunun anlaşılması tüm bu varsayımları zor sokmuş görünüyor.
Sunghir mezarlarının gizemleri daha uzun süre arkeolog ve antrologları uğraştıracak görünüyor.