Doğal Mühendislik Harikaları: Bal Petekleri

Yaradan bal arısına vahyettiğini vurguluyor. Yakın çekim baktığımızda bunun bir tezahürü olarak bal arısında olağanüstü özellikler görüyoruz. Bunlardan birisi peteğin altıgen olmasıdır.

Bal arıları beşgen ya da yedigen yapmaz peteklerini, altıgen yaparlar. Psikoloji'de bu tür davranışlara içgüdü adı verilir. Bir türün tümünde görülen doğuştan getirilen standart davranışlar olarak tanımlanır içgüdü.

Demek ki arıya matematiksel sırlar da vermiş Yaradan. Ama bunu fark edebilmek için biraz matematik ve biraz da fizik ve mühendislik bilmek gerekiyor.

Dönelim peteğin altıgen oluşuna: Uzmanlara göre çeşitli şekiller arasında alan, yüzey, hacim ve dayanıklılık açısından en avantajlısı altıgendir. (Amerikan Michigan Üniversitesi’nden matematik pro­fesörü Thomas Hales’in bu konuya dair 19 sayfa­lık makalesi 2001'de Discrete & Computational Geometry adlı aka­demik dergide yayımlandı, şuradan indirebilirsiniz: link.springer.com/content/pdf/10.1007/s004540010071.pdf)

Londra Queen Mary Üniversitesi’nden arı davranışları uzmanı Prof. Lars Chittka ve ya­zılım mühendisi Vincent Gallo, 2018’de Frontiers in Psycology’de yayımlanan makalelerinde, “altı bacaklı bir hayvanın tekrarla­yan bir yapıyı bu kadar intizam ve doğrulukla üretebilmesi için gereken maharet dikkate değer” diyor. (Makale şu linkten okunabilir: ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6008556/ )

 Helsinki Teknoloji Üniversitesi’nin eski dekanlarından ünlü mimar Hayvan Mi­marisi adlı kitabında arıların ve yaban arılarının altıgen kesitli gözlerinin olağanüstü güçlü bir kafes oluşturduğunu söylü­yor. Devamında, 37 santimetreye 22,5 santimetre boyutlarındaki bir peteğin sadece 40 gram bal­mumundan yapıldığını, buna rağmen yaklaşık 1,8 kilogram bal tuttuğunu belirtiyor. (Bkz., Atlas Aralık 2019 http://atlasdergisi.com/.../muhendislik-harikalari-bal...

Sadece petekte mi öyle, kozmos da matematiksel bir karakter taşıyor; bu sayede matematikle evrenin sırlarını aşama aşama çözebiliyor insan.

Kur'an'da Nahl sûresi'nin 68 ve 69. ayetlerini dikkatle okunası: ﴾68﴿ Ve rabbin bal arısına şöyle ilham etti: “Dağlardan, ağaçlardan ve insanların kurdukları çardaklardan kendine yuvalar edin. ﴾69﴿ Sonra her türlü besleyici ürünlerden ye; Rabbinin koyduğu kurallara boyun eğerek çizdiği yollardan git!” Onların karınlarından, farklı renk ve çeşitlerde şerbet (kıvamında bir sıvı) çıkar ki onda insanlara şifa vardır. İşte bunda da düşünen bir topluluk için açık delil bulunmaktadır."

 Matematiğin, fiziğin ve mühendisliğin kuralları vardır, bal arıları bu kurallara uyduğu için insanlık için şifa üretiyor. Ama biz bu kurallara meydan okuduğumuz için şehirlerimiz planlı değil, trafiğimiz karma karışık, evlerimiz afetlere dayanıklı değil.

Ünlü fizikçi Galileo Galilei'nin sözünü hatırlamanın zamanı: "Evren dediğimiz kitap, yazıldığı dil ve harfler öğrenilmedikçe anlaşılamaz. Matematik dilinde yazılmış bu kitapta harfler üçgen, daire ve diğer geometrik şekillerdir. Bu dil ve harfleri öğrenmedikçe kitabın tek bir sözcüğünü bile anlayamaz, karanlık bir labirentte dolanıp dururuz." (Galileo Galilei, The Assayer (1623).

Ali Rıza Bayzan - Mitikalem.com