Fransız kimyager Lavoisier ölünce göz kırptı mı?

Bir şey sosyal medyada çok popüler olduysa kuşkulanırım. Çoğu zaman da kuşkumda haklı çıkarım. Son örnek, ünlü Fransız kimyager Lavoisier'le ilgili.

Neymiş, Fransız Devrimi tarafından ölüme mahkum edilen Lavoisier bir dostundan giyotinle başı kesilince gözlerine bakması istemiş, eğer gözlerini iki kez kırparsa bilincinin hala yerinde olduğu mesajını vermiş olacakmış.

Halbuki güvenilir biyografilerinin hiçbirinde böyle bir olaydan söz edilmiyormuş. Zaten idam koşulları da böyle bir gözleme imkan vermezmiş.

 Bu söylencenin kaynağında bir entelektüel katil olan Pierre-François Lacenaire olduğunu söyleyenler var.

Lacenaire; hukuk okumak için Paris’e gelmiş, babasının işleri bozulunca okulu bırakmak zorunda kalmıştır. Lacenaire hem şairdir hem hırsızdır. Fırtınalı yaşamında iki kişiyi öldüren Lacenaire, mahkemede suçunu “sosyal adaletsizliğe karşı bir tür protesto” olarak savunmuş 1836’da giyotinde kellesini kaybetmiştir.

Dostoyevski’nin Suç ve Ceza’sındaki Raskolnikov’una ilham kaynağı olduğu da söylenir.

Lacenaire 1836’da idam edilmeden önce bir anlaşma yapmış. Kafası kesildikten sonra göz kırpacaktı ve bu kontrol edilecekmiş. Şovmenliği ile tanınan Lacenaire'e yakışan bir anlaşma bu:))

Lacenaire hakkında iki film yapılmış; Les Enfants du Paradis (Children of Paradise, 1946) ve Lacenaire (The Elegant Criminal, 1990).

Kütlenin Korunumu Yasası'nı keşfetmiş, Kimya'nın Newton'u olmuş Lavoisier gibi bir bilim insanının böyle bir öyküye ihtiyacı yoktur, ama insanlar aşırı yüceltmeyi seviyor işte. Bizim kültürümüzde de bu türden efsaneler çoktur. Efsaneleştirmeyi seviyoruz biz de.

Ali Rıza Bayzan - Mistikalem.com