Sokrates'in düşüncelerini etkileyen iki kadın

Kadın filozof azdır ama felsefenin yıldızlarından Sokrates'in (MÖ 399) zihniyetinin oluşmasında iki kadın önemli rol oynamıştır.

Bunlardan birisi karısı Sokrates'in Xanthippi'dir. Xanthippi cadı bir kadındır ve her fırsatta Sokrates'i sorguya çekmektedir.

İkincisi Aspasia'dır; Aspasia, Atinalı devlet adamı Perikles'in uzatmalı sevgilisi idi. Güzel konuşma yeteneği ve akıl hocalığıyla dikkat çeken Aspasia'yı filozof kabul edenler de vardır.

Hem karısının kendisini anlamamasından hem de Aspasia’nın kendisiyle konuşmaktan hoşlanmasından olsa gerek onun meşhur kahvesinde sıkça görünürdü Sokrates.

Sokrates'in ki aşamalı bir felsefe yapma tarzı vardı: ironi ve maiotik

İroni aşamasında muhatabının temel düşüncelerini sorgular ve geçersiz olduğunu kanıtlar. Maiotik aşamasında ise muhatabını kesin doğrulara ulaştırır.

Rivayet muhtelif, Sokrates'in bu yöntemi kimilerine göre cadı karısı Xanthippi'nin kimilerine göre Aspasia’nın etkisiyle geliştirmiştir.

Aslında insanı şaşırtan sorgulama tekniği konusunda Xanthippi'den güzel konuşma konusunda Aspasia’dan yararlanmış olabilir Sokrates.

Atinalı gençlerle felsefi söyleşiler yaparken bu durumdan usanan karısının bulaşık suyunu Sokrates'in başında aşağı boca ettiği bile söylenir.

René Boyvin'i9 (ö. 1598) gravürü, bunu anlatıyor.

Bu resimde ise Ressam Nicolas-André Monsiau (ö. 1837) Sokrates'i kahvesinde Aspasia ile sohbet halinde iken.

10 yıl kadar felsefeyle haşır neşir olduktan sonra güzel hatıralar biriktirmişim!

Ali Rıza Bayzan - Mistikalem.com

instagram: alirizabayzan

twitter: @arbayzan

facebook: Ali Rıza Bayzan