Ali Rıza Bayzan Ali Rıza BayzanSufi ile Terapist

'Yine gel, yine gel!' rubaisi aslında kimindir?

22 Ağustos 2021 Pazar
'Yine gel, yine gel!' rubaisi aslında kimindir?
'Yine gel, yine gel!' rubaisi aslında kimindir?

Yine gel, yine gel! Kim olursan ol, yine gel!
Kâfir, mecûsî, putperest olsan da yine gel!
Bu bizim dergâhımız ümitsizlik dergâhı değildir.
Yüz kere tövbeni bozmuş olsan da yine gel!

Hep Mevlana'ya (ö. 1273) ait sanılır, ama yapılan araştırmalara göre bu rubai Mevlana'nın değildir.

Mevlana'nın fikriyatına yakın düşüyor olması, Mevlana'nın benzer sözlerinin olması ayrı bir konudur. Eğer bu iki gerekçeden dolayı bu rubaiyi Mevlana'ya mal edersek, bunun sonu gelmez, sonu gelmezse yazar-eser ilişkisini önemsemeyen bir zihniyet olarak sahiciliği kaybederiz.

Bu rubainin fikirleriyle Mevlânâ’ya çok benzeyen bir sufi olan Horasanlı Ebû Saîd-i Ebu’l-Hayr’a (ö. 1049) ya da İranlı sufi Baba Efdal’e (ö. 1268) ait olabileceği saptanmıştır.

Mevlana ve Mevlevilik araştırmalarıyla tanınan rahmetli Abdülbaki Gölpınarlı'nın hatası ve hatasında ısrarı sonucu ve Mehmet Önder gibi yazarların desteğiyle hemen her yerde Mevlana'ya atfedilir olmuştur. Halbuki Gölpınarlı'nın 1964'te yayımlanan Rubailer çevirisine esas aldığı yazmada bile bu rubai yoktur. (Önemli yazarların da önemli hatası olur, hatasız kul yoktur.)

Rubainin Farsça orjinali şöyledir:

Bâz â bâz â her ân çi hestî bâz â 
Ger kâfir u gebr u but-perestî bâz â 
În dergeh-i mâ dergeh-i nevmîdî nîst
Sad bâr eger tevbe şikestî bâz â 

* Meraklısı Dr. Yakup ŞAFAK'un şu makalesine bakabilir: "Mevlânâ’ya Atfedilen “Yine Gel…” Rubâîsine Dair" Makale şu linkten pdf olarak indirilebilir: http://turkoloji.cu.edu.tr/.../yakup_safak_mevlana_rubai.pdf

Ali Rıza Bayzan - Mistikalem.com

instagram: alirizabayzan

twitter: @arbayzan

facebook: Ali Rıza Bayzan