ODTÜ'lü araştırmacılar, az görenlerin görme yetisinin geliştirilmesi amacıyla internet üzerinden sadece göz hareketleri ile oynanabilen bilgisayar oyunları geliştirdi.
ODTÜ Bilgisayarlı Öğretim Teknolojileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kürşat Çağıltay, aynı bölümde Araştırma Görevlisi Mehmet Dönmez ile birlikte geliştirdikleri "Gözcü" isimli projelerini AA muhabirine açıkladı.
Kısmi görme engellilerin görme yeteneklerinin iyileştirilmesi amacıyla bilgisayar oyunları geliştirdiklerini belirten Çağıltay, bu kapsamda az görenlerin sadece gözlerini kullanarak oynadıkları oyunlarla göz egzersizleri yapabilmesinin sağlandığını anlattı.
Az görenlerin göz egzersizlerinin genellikle boncuklar, iplikler ya da renkli nesneler kullanılarak eğitmen denetiminde yapılabildiğine işaret eden Çağıltay, şu bilgileri paylaştı:
"Klasik egzersizlerin etkisi, özellikle görme sorunu olan çocukların erken yaşta rehabilitasyonu sürecinde sağlıklı bir şekilde ölçülememektedir. Bu yöntemlerin kısıtlılıklarından dolayı gözün görme yeteneklerinin geliştirilmesi objektif ve ölçülebilir şekilde yapılamıyor. Ayrıca, ölçümler bir eğitmene bağımlı olarak yürütülüyor. ODTÜ'de geliştirilen bu teknolojik çözüm ile kullanıcının göz hareketlerinden kameralarla alınan veri bilgisayarda işlenmekte, bilgisayar oyununu göz hareketleri ile oynayarak görme egzersizi yaptıran bir sistem oluşturulmaktadır."
Geliştirilen sistem sayesinde, internet üzerinden sadece göz hareketleri ile oynanabilen oyunlarla göz egzersizlerinin kolayca yapılabileceğini vurgulayan Çağıltay, "Sistemi kullanan kişi, bilgisayar ekranı karşısında sabitleme, sıçrama, takip etme, görsel ayırım, merkezi ve çevresel görme gibi kategorilerde farklı oyunlar ile göz egzersizlerini gerçekleştirebilmektedir." dedi.
- Çocuğun göz tembelliği sorunu çözüldü
Çağıltay, geliştirilen sistemin pilot testleri için göz tembelliği olan bir çocukla yapılan çalışmada çok başarılı sonuçlar elde edildiğini aktardı.
Çocuğun tedavisinde çok önemli sonuçlar aldıklarını aktaran Çağıltay, "Klasik rehabilitasyon süreçlerine göre eğlenceli bir sistem olduğu için daha uzun süreli egzersizler yapılabiliyor. Bu sayede, bir çocuğun göz tembelliği sorunu hızla ortadan kaldırıldı." bilgisini paylaştı.
- "Odaklanma sağlanıyor"
Çağıltay, sistemleri ile kullanıcının ekranda gösterilen uyaranları takip edebildiğini belirterek, "Örneğin, oyunlarda kullanıcı gözleri ile belli sürede odaklandığı balonu patlatmakta ya da göz hareketleri ile kaleye gelen topu yakalama oyununu oynamaktadır. Böylece kişinin istemli olarak belli bir noktaya, belli bir süre bakması ve odaklanması sağlanmakta, gerçekten bakıp bakmadığı kesin olarak anlaşılmaktadır." diye konuştu.
Sistemin kişileri istedikleri yerde istedikleri zaman daha fazla göz egzersizi yapabilmeleri için de teşvik ettiğini vurgulayan Çağıltay, şu bilgileri verdi:
"Sistemin kullanımı bir eğitmene bağlı olmadığı için egzersizler evde de rahatça yapılabilmektedir. Bu sistem sayesinde kısmi görme engelli kişilerin görme, gördükleri nesnelere odaklanabilme ve takip edebilme gibi becerilerinin saptanması ve görme yeteneklerinin geliştirilmesi hedefleniyor. Görme yeteneği ilerledikçe oyun uygulamasında daha zorlayıcı senaryolar kullanılarak ilerlemesi sağlanıyor. Sistem, klasik bir rehabilitasyon oturumunda fark edilmesi mümkün olmayan anlık verileri bile kaydedebildiği için bu kişilerin doktorlarına süreç ile ilgili raporlamalar kolayca sunulabiliyor."
Çağıltay, TÜBİTAK'tan aldıkları destek ile ODTÜ Teknokentte Eyesoft firmasını kurduklarını ve sistemin tüm ihtiyaç sahiplerince kullanılabilmesi için çalışmalar yürüttüklerini belirtti.
Prof. Dr. Kürşat Çağıltay, sistemin deneme testlerinin yapıldığını ve bu yılın ortalarında genel kullanıma açılacağını sözlerine ekledi.
Yorumlar