Türkiye'nin biyolojik çeşitliliğine dayalı geleneksel bilgisinin derlenmesi, kayıt altına alınarak korunması amacıyla hazırlanan proje kapsamında araştırılacak 7 kente Bursa, Mersin, Kayseri, Gümüşhane ve Şanlıurfa da eklendi.
Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürü Nurettin Taş, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu'nun talimatıyla biyolojik çeşitliliğe dayalı geleneksel bilginin derlenmesi, kayıt altına alınarak korunması ve bu bilgilere erişimin düzenlenmesi amacıyla geçen yıl başlatılan "Biyolojik Çeşitliliğe Dayalı Ulusal Geleneksel Bilginin Kayıt Altına Alınması Pilot Projesi"nde saha çalışmalarının devam ettiğini söyledi.
Projeyle biyolojik çeşitliliğin ekonomiye kazandırılması ve genetik kaynaklara dayalı sınai mülkiyet haklarından Türkiye'nin faydalanmasına katkıda bulunulmasının hedeflendiğini dile getiren Taş, saha çalışmalarına ilk etapta Afyonkarahisar, Ankara, Aydın, Hatay, Samsun, Erzurum ve Çorum'da başlandığını aktardı.
Bu illere bağlı belirlenen köylerde geleneksel olarak kullanılan biyolojik zenginliklerin araştırıldığını belirten Nurettin Taş, şöyle konuştu:
"Yöredeki halkın kültürel kimliğinin bir parçası olarak, nesiller boyunca aktardığı tabii flora ve faunadan sağlanan beslenme (baharat, içecek, maya gibi), sağlık (halk ilacı veya şifa amaçlı geleneksel bilgi içeren uygulamalar), endüstriyel ürünler (boya, tekstil, yapı malzemesi, yakıt, el sanatları gibi) ile tarım ve hayvancılık faaliyetlerine yönelik geleneksel ürünler derlenecek. Diğer taraftan belirlenen illerde geleneksel bilgiye sahip kişilerle görüşmeler yapılıyor ve derlenen bilgiler kayıt altına alınıyor."
Proje kapsamında ülke genelinde cumhuriyet döneminde biyolojik çeşitliliğe dayalı geleneksel bilgiler ile ilgili yapılmış bütün yayınların taranarak veri tablosuna işlenmesi için de ayrıca bir çalışma başlatıldığını dile getiren Taş, bu çalışmanın yıl sonuna kadar tamamlanmasının planlandığını aktardı.
- Veriler yerli araştırmacılara ve uluslararası patent uzmanlarına açılacak
Proje kapsamındaki çalışmalardan elde edilen çıktıların bir veri tabanında toplanarak yerli araştırmacılara ve uluslararası patent uzmanlarına açılacağını belirten Nurettin Taş, "Bütün kaynak ve bilgilerin kayıt altına alınacak olması, bu kayıtların uzmanlar ve araştırmacıların Ar-Ge faaliyetlerine altlık oluşturması gibi etkin ve önemli bir fayda sağlanacak." ifadesini kullandı.
Taş, şöyle devam etti:
"Türkiye adına bu önemli projeden elde edilecek en mühim netice ise ülkeye ait genetik kaynaklarla bağlantılı geleneksel bilgiyi erişim izni olmaksızın kullanan yabancı kişi veya şirketlerin bu kaynaklar ve bilgilere dayanarak patent almasının önlenmesi, genetik kaynaklarımız ve bağlantılı geleneksel bilgiler üzerindeki haklarımızın korunmasına katkı sağlanması olacak. Çalışmaya projenin devam ettiği illerin yanı sıra 2018-2019 yılları için Bursa, Mersin, Kayseri, Gümüşhane ve Şanlıurfa illeri dahil edilerek devam edilecek."
Yorumlar