ODTÜ'nün dünya genelinde nesli tükenme tehdidi altındaki arıların beslenmesini sağlayan robot arılar geliştiren ve kovanları yapay zeka ile takip edebilen teknolojileri, Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) gerçekleştirilen Dünya Hükümetler Zirvesi kapsamında düzenlenen yarışmada, en iyi iki küresel inovasyon projesinden biri seçildi.
Dünya Hükümetler Zirvesi kapsamında düzenlenen Edge of Government platformunca düzenlenen yarışmada, 13 küresel inovasyon projesi arasında en iyi iki projeden biri seçilen projede ODTÜ'lü ekip, ödül aldı.
ODTÜ Robotik ve Yapay Zeka Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi (ROMER) Müdürü ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erol Şahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, AB Çerçeve Programı Horizon kapsamında desteklenen "Roboroyale" isimli projelerine ilişkin bilgi verdi.
Projenin Durham Üniversitesi yürütücülüğünde ODTÜ-ROMER ile Çek Teknik Üniversitesi ve Graz Üniversitesinin yer aldığı bir uluslararası konsorsiyum tarafından 20 kişilik Ar-Ge ekibiyle iki yıl önce başlatıldığını belirten Şahin, her ülkenin projede farklı bir görev aldığını anlattı.
Arıların yok olması durumunda bütün ekosistemin bir anlamda çökme tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını vurgulayan Şahin, "Proje ile son teknolojilerle donatılmış yeni nesil arı kovanları geliştirmeyi amaçlıyoruz." dedi.
Doç. Dr. Şahin, ODTÜ olarak kraliçe arıların beslenmesini ve sağlığını takip ederek daha fazla yavru vermesini sağlayacak robot arılar ile kovanların sürekli takibini sağlayacak yapay zekalı bir sistem üzerinde mühendisler ve biyologlar olarak bir arada çalıştıklarını anlattı.
Şahin, projenin geldiği noktaya ilişkin şu bilgileri verdi:
"Proje kapsamında kovanın içini 7/24 esasıyla takip edebilen yapay zekalı bir sistem geliştirdik. Böylece başta kraliçe arı olmak üzere kovandaki arıların sağlığını takip edebiliyoruz. Bunun yanında işçi arıları taklit eden ve kraliçe arıyı dışarıdan besleyerek kontrol edebildiğimiz mikro-robot arıların ilk prototipini de geliştirdik. Böylece geliştirdiğimiz mikro-robot arılarla kraliçe arıyı beslemeyi başardık. Robot arılarımız, kraliçe arıya hizmet de ediyor. Bunun yanında robotlarımızın ileride kovanın temizliğini, beslenmesini, bakımını yapması için çalışıyoruz. Tüm bu sistemle, bütün kovanın bir anlamda sağlığını korumayı, hatta daha iyi hale getirebilmeyi amaçlıyoruz."
,Kovanda daha çok işçi arının olmasının ekosistem açısından önemine değinen Şahin, "Böylece daha çok tozlaşma olur, ağaçlar daha çok meyve verir, daha çok tohum da daha çok besin demek. Böylece bir anlamda bütün ekosistemi korumuş oluruz." dedi.
Amaçlarının koloni zor şartlarla karşılaşsa dahi kraliçe arının sağlığını korumak olduğunu kaydeden Şahin, "Böylece bilim insanları olarak nesli tükenme tehdidi altındaki arıları koruma altına alarak nesillerin devamı için çare bulmaya çalışıyoruz. Daha sağlıklı ve iyi döl veren kraliçe arı, daha sağlıklı arı kovanının yolunu açacaktır. Bu kovanlardan çıkıp çiçekli bitkilerin tozlaşmasını yapan arılarla da içinde yaşadığımız bitki ve hayvan ekosistemin iyileştirilerek daha sağlıklı bir dünya yaratmasını umuyoruz." diye konuştu.
Erol Şahin, projelerinin Edge of Government Platformunca 13 küresel inovasyon projesi arasından en iyi iki projeden biri seçildiğini kaydetti.
Dubai'de düzenlenen ödül töreninde, "Roboroyale Projesi" adına ödülü, ODTÜ'lü araştırmacı Tuna Ercan'ın aldığını sözlerine ekledi.
,
Yorumlar