Ölümle burun buruna gelenlerin ve kendini adeta yeniden hayata dönmüş gibi hissedenlerin yaşadıklarından sonra söylediklerinin doğru olabileceğine dair bilimsel bulgular var.
Ölüm hakkında bilinmeyen hâlâ pek çok detay var. Ölüm sırasında insan beyninde yaşananlar da bunlardan birisi.
“Bütün hayatım gözlerimin önünden bir film şeridi gibi geçti,” sözü, ölüme yakın bir deneyim yaşayan insanların sık sık kullandığı bir tabir. Şimdiyse bu ifadenin kelimenin tam anlamıyla gerçeği yansıtıyor olabileceği anlaşıldı.
Bilim insanları, ölmekte olan bir hastanın beyin aktivitelerini ilk defa kaydederek kişinin rüya görme, hafıza ve hatırlama gibi süreçlerdeki beyin dalgalarını modellemeyi başardılar.
Çalışma aslında beynin ölüm anındaki aktivitesini ölçmek için tasarlanmamıştı. Bu açıdan işler tamamen tesadüfi bir şekilde gelişti. Araştırmacılar nöbetleri izlemek için EEG (Elektroensefalografi) kullanan 87 yaşındaki bir epilepsi hastasının beyin dalgalarını halihazırda zaten takip ediyorlardı. Ancak hasta, tedavi esnasında aniden kalp krizi geçirdi ve hayatını kaybetti.
Bu sayede araştırmacılar ölüm anı sırasındaki yaklaşık 15 dakikalık bir beyin aktivitesini kaydetmeyi başarmış oldular. Kalbin atmayı bıraktığı ilk 30 saniyeye odaklanan bilim insanları, gama salınımları olarak bilinen beyin dalgalarındaki aktiviteyi tespit ettiler. Bunlar rüya görme, meditasyon ve hafızadan görüntüler görme gibi süreçleri kapsıyordu.
Ölüm Anı Sırasındaki Beyin Aktiviteleri Bazı Soruları Yeniden Gündeme Getiriyor
Frontiers in Aging Neuroscience dergisinde yayımlanan araştırmanın başyazarı Dr. Ajmal Zemmar şunları kaydetti: “Hatırlamayla ilgili salınımlar üreten beyin, ölüme yakın deneyimlerde bildirilenlere benzer bir şekilde, ölmeden hemen önce önemli yaşam olaylarının son bir hatırlatmasını oynatıyor olabilir. Bu bulgular, yaşamın tam olarak ne zaman sona erdiği konusundaki anlayışımıza meydan okuyor. Organ bağışının zamanlamasıyla ilgili sorunları gündeme getiriyor.”
Araştırmacılar, gözlemlerde beynin içindeki kan akışı durduktan sonra bile koordineli bir şekilde aktiviteye şahit olunduğunu aktarıyor. Ölüm zamanı sırasındaki gama dalgalarındaki değişiklikler daha önce fareler üzerinde tespit edilmişti. Ancak bu durum insanlar üzerinde ilk defa gözlemleniyor.
Bilim insanları, sonuçların daha kapsamlı çalışmalarla geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor. Bu makaledeki sonuçlar, yalnızca tek bir vaka üzerinden elde edildi. Sonuçların epilepsi geçiren bir hastaya ait olması da dikkat çeken detaylardan birisi.
Zemmar sözlerini şu şekilde noktaladı:
“Bu araştırmadan öğrenebileceğimiz bir şey var: Sevdiklerimizin gözlerinin kapandığı, bizi artık dinlemediği o anda bile beyinlerinde hayatlarının güzel anlarından bazı sahneleri tekrar görüyor olabilirler.”
Devirm Beyaz - kayiprihtim.com
Yorumlar