Yaklaşık 500 yıllık bir geçmişe sahip olan Surp Giragos Ermeni Kilisesi, 1980’li yıllardan sonra kaderine terk edildi. Yıllar içinde harabeye dönen kilise 2008 yılında restore edildi. Ermeniler’in yeniden ziyaret etmeye başladığı kiliseden yeniden çan sesleri yükselmeye başladı. Kilisenin yıllar sonra hayat bulması Hem Ermeniler’i hem de Diyarbakır halkını memnun etti. Ancak bu mutluluk kısa sürdü. PKK’nın şehir yapılanması YPS isimli grubun kazdığı hendekleri ve barikatları kaldırmak için başlatılan operasyonda yaşana çatışmalar kiliseyi de etkiledi.
Kilise önce YPS militanları tarafından mevzilenmek ve yaralıları tedavi etmek amacıyla kullanıldı. Güvenlik güçleri ilerledikten sonra militanlar kiliseyi terk etti. Çatışmalara sahne olan kilisedeki ağır hasar, olaylar sona erdikten sonra ortaya çıktı. Duvarlarına yüzlerce mermi isabet eden kilisenin dış duvarı da yıkıldı. İçerisi çöplüğe dönen kilisenin mobilyaları da tahrip oldu.
Ağır hasar gören kilise şimdi de hırsızların hedefi oldu. Bir yıldan fazladır sokağa çıkma yasağının yaşandığı bölgede bulunan kilisedeki birçok eşya çalındı. Kilise Vakfı çalışanlarının bile izinle girdiği bölgeye hırsızların nasıl girdiği bilinmiyor.
Surp Giragos Kilisesi Vakfı Başkanı Ergün Ayık şaşkın ve üzgün. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Ayık, “Biz bile izin almadan gidemiyoruz. Ama kilise açık korumasız. Biz geçemiyoruz ama geçebilenler geçiyor. Kilisenin bahçesindeki kuyudaki eski bir tulumba vardı onu bile götürmüşler. Orada bulunan mutfak malzemeleri, kitaplar, hediyelik eşyalar gibi birçok şey talan edildi. Hiç bir şey yok şu anda” dedi.
Devletin kiliseyi korumak zorunda olduğunu hatırlatan Ayık, “Orası bir ibadethanedir, oranın yıkık halini hatırlarsınız. Orayı biz o kadar uğraş vererek, eski haline getirdik. Bu hem bölge, hem ülke, bütün dünyada itibar kazandı. Şimdi bu hale gelmesini ben sözlerle açıklayamıyorum. Restore edilecek diye bekliyoruz. Görüşmelerimizi var, takip ediyoruz. Orayı korumak devletin görevidir. Emniyetten veya diğer kurumlardan görevlilerle birlikte gidip geziyoruz. Büyük ihtimalle yapacaklar ama yavaş gidiyor. Görüşmeler sürerken, orası korumasız. Ben bekçi koyamam, koruyamam, girme çıkma yasak. Biz orayı restore ettiğimizde cemaatten bazıları ‘Niye restore ediyorsunuz, bizden kimse yok orada. Yarın şöyle olur, böyle olur’ dedikleri zaman biz onlara tamamen karşı çıkıyorduk. ‘Böyle bir şey olmaz’ diyorduk şimdi cevap veremiyoruz” diye konuştu.
Bölgedeki tarihi eserlerin restorasyonundan sorumlu olan Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Surp Giragos Kilisesi’nin restorasyon planının hazır olduğunu ve önümüzdeki aylarda çalışmalara başlanacağını açıklamıştı.
Amerikanın Sesi - Mahmut Bozaslan
Yorumlar