Doktorlar 56 yaşındaki hastanın böbrek sorunlarında olası sebepleri elerken dikkat çeken bir sebeple karşılaşmışlar. Hasta her gün yaklaşık 18 su bardağı buzlu çay içtiğini söylemiş. Siyah çay, böbrek taşlarına ve hatta aşırı miktarlarda böbrek yetmezliğine yol açtığı bilinen oksalat adlı bir kimyasal barındırıyor.
Little Rock – Arkansas Üniversitesi Tıp Bilimleri Fakültesinde çalışan Dr. Umbar Gaffar, “Tek mantıklı açıklama buydu” diyor. Gaffar ve diğer iki doktor, vakayı New England Journal of Medicine bülteninde tarif ediyorlar.
İsmi açıklanmayan adam, hastaneye bulantı, güçsüzlük, halsizlik ve vücutta ağrı şikayetiyle başvurmuş. Doktorlar hastanın böbreklerinin fena halde tıkandığını ve oksalat adı verilen gıda kimyasalıyla iltihaplandığını belirlemiş. Gaffar, hastanın belki de ömrü boyunca diyalize gireceğini söylüyor.
Oksalat siyah çayın dışında ıspanakta, raventte, kabuklu yemişlerde, buğday kepeğinde ve çikolatada da bulunuyor. Nadir vakalarda çok fazla oksalat böbreklerde soruna yol açabiliyor fakat genellikle duruma katkıda bulunan bir sindirim sorunu da oluyor. Fakat Arkansas’lı bu adam için durum böyle değil gibi görünüyor ve ailesinde ya da kendinde böbrek hastalığı geçmişi bulunmuyor.
Gaffar ve meslektaşları, her gün 18 su bardağı buzlu siyah çay içen bu kişinin ortalama bir Amerikalı’dan üç ila 10 kat daha fazla oksalat aldığını aktarıyorlar.
Federal çapta yapılan çalışmalarda, ABD’deki yetişkinlerin toplamda ortalama 10 ila 11 bardak meşrubat içtiği öne sürülüyor. Bunlar su, kahve ve diğer tüm sıvıların toplamından meydana geliyor.
Yale Üniversitesi Tıp Fakültesinde böbrek uzmanı olarak çalışan ve çok fazla oksalattan böbrekleri hasar görmüş kişilere tedavi uygulayan Dr. Randy Luciano, Arkansas’taki bu vakanın çok olağan dışı göründüğünü söylüyor.
Araştırmada yer almayan Luciano, “İnsanlara çay içmeyi bırakmalarını söylemezdim” diyor. Adamın içtiği çay ise “çok fazla”.
Kaynak: The Guardian. Çeviren: Ozan Zaloğlu - Popüler bilim
Yorumlar