Pek çok bitki, üremek için tozlaşma yöntemini kullanır, neslini koruma işini rüzgar ve polenle beslenen böceklere bırakır. Bal Arıları bu konuda onların rüzgardan sonraki en büyük yardımcılarıdır. Bitkiler üremek için, Bal Arılarını beslerken, arılar da onlar sayesinde beslenir ve bal üretirler. Arılar, genellikle çiçekler aracılığı ile bu ekolojik dengenin devamını sağlarlar.
Ancak Bal Arıları, çam ağacı gibi çiçek açmayan bazı bitkilerden de şeker alarak, bal üretemektedirler.
Peki bunu nasıl başarabiliyorlar?
Burada devreye başka bir canlı girmektedir. Örneğin açık sarı renleri ile tanınan ve yaşamlarını çam ağaçları üzerinde sürdüren Latince adıyla Marchalina hellenica yani Çam Pamuklu Biti gibi. Çam Pamuklu Bitine, Çam Pamuklu Koşnili ve Basra Böceği denilmektedir.
Çam Pamuklu Bitlerinin salgıladıkları ‘basura’ denen salgıyı arılar toplayarak çam balı üretmekte kullanırlar. Bu tür bitkilerden üretilen ballara "salgı balı" denilir. Balın hammaddeleri arasında yer alan floem öz suyu, basura salgısında bolca bulunmaktadır.
Tan burada bir parantez açıp, arıların bal ürettiği bitkilere "Ballı Bitkiler" denildiğini hatırlatalım. Ballı bitkiler, "Nektarı kulllanılanlar" ve "Salgısı kullanılanlar" olarak ikiye ayrılır.
Akasya, Korunga, Söğüt gibi nektarlı bitkilerin genellikle çiçekleri, çiçekleri yoksa bitkinin gövde veya yapraklarındaki nektar bezleri vardır.
Çam Pamuklu Biti'nin Bal Üretimindeki Rolu
Çam gibi salgılı bitkilerde ise Çam Pamuklu Biti benzeri bir böcek devreye girmekte ve salgı üretmektedir.
Konumuza dönersek, Çam ağaçlarında yaşayan Çam Pamuklu Biti; ağacın genellikle bitkilerin gövde kabuğundaki çatlaklara yerleşir. Salgıladığı enzimlerle bitkinin odunsu yapısnı parçalar. Kambriyal bölgeye denilen organik madde geçişinin yaşandığı damarlara ulaşarak ihtiyaç duyduğu gıdayı emmeye başlar. Parazitik yaşam tarzı ile kendi gıdasını sağlayan Çam Pamuklu Biti, aynı zamanda düşmanlarından korunmak ve gizlenmek için ağacın üzerine pamuğu andırır, beyaz salgı bırakır. Öte yandan, dışkı üretir ve kendi beslenme tarzlarına uymayan şekerin içinde bolca yer aldığı kırmızımtırak damlacıklar bırakır.
Bu noktada Bal Arıları devreye girer. Çam Pamuklu Biti'nin işine yaramayan şekerli atık maddeyi alarak bal üretiminde kullanır. Bu sayede de Çam Balı üretimini gerçekleştirmiş olur.
Daha Çok Çam Balı Üretmek İsteyen İnsanların Büyük Hatası
Doğadaki denge, yaşam çeşitliliğinin doğurduğu böyle Karşılıklı Fayda içeren ilginç işbirlikleri ile sürer.
Dengenin bozulmasını sağlayan önemli etkenlerin başında insan hırsı gelmektedir. Sürekli "daha fazlasını" isteyen insanlar bu alanda da doğal dengeyi tehdit etmektedirler. Arıların Çam Pamuklu Biti'ni kullandıklarını fak eden arıcılar, daha çok Çam Balı üretebilmek umuduyla, daha çok bit üreterek çam ormanlarına salmaktadır.
Ancak bu doğal dengede insanın hesap edemediği bir ince nokta vardır. Çam ağaçları haddinden fazla Çam Pamuklu Biti'ni beslemek sorunda kaldığı için hastalanmakta ve ölmektedir. Kısacası insanlar Dimya'a pirince giderken evdeki bulgurdan olmakta, daha çok bal umarken, ürettikleri bal miktarının da azalmasına yol açmaktadırlar.
mistikalem.com
Yorumlar