Kapı önünde dışarı çıkmak (ve hemen geri girmek) için bağırdıkları, eve yarı ölü hayvanlar getirdikleri ve siz bu hayvanların şokunu atlatamamışken mutlu bir şekilde mırladıkları zamanlar haricinde, kedilerin “kurabiye yapmaktan” başka sevdiği çok az aktivite vardır.
Bahsettiğimiz şeye aşina değilseniz, hemen bilgilerinizi tazeleyelim: “Kurabiye yapan” bir kedi, mutluluktan uçuyor gibi görünürken ön patilerini sahibinin böğrüne veya yakındaki bir mobilyaya doğru birbiri ardına bastırır.
Kedilerin kurabiye yoğurma hareketi
Edinburgh Üniversitesinde kedi sağlığı profesörü olarak çalışan ve MacDuff ile Brora adlı iki Maine Coon kedisi bulunan Danielle Gunn Moore, kurabiye yapma davranışının temelinin bir kedinin yaşamının ilk yıllarında başladığını söylüyor.
Dişi bir kedinin yavruları olduğunda, yeni doğan bu yavruların ana meşguliyeti annenin karnının alt kısmında başlayıp biter. Burada meme bezleri bulunur. Gunn Moore, bu alandan “süt barı” şeklinde bahsediyor.
“Sütün çıkması için milk bar ile mücadele etmeniz gerekir” diyor Gunn Moore. Memelilerde yaygın görülen bu davranışa örnek olarak, bir buzağının süt emerken annesinin memelerini kafasıyla ittirmesini düşünün. Yavru kediler de annelerinin meme bezlerini kurabiye yapan yetişkin kedilerle aynı yoğurma hareketiyle uyarıyor. Genç hayvanlar için meme bezlerinin uyarılması, yaşamın bu erken aşamasında en çok istedikleri şeyi veriyor: Daha fazla sütü.
Gunn Moore, yetişkin kedilerdeki bu kurabiye yapma hareketinin yavruluk dönemine dayandığını ve onları iyi hissettiren bir hareket olduğunu söylüyor. Bazı kedilerde ise kurabiye yapmaya güçlü bir sızıntının da eşlik ediyor olabileceğini ekliyor.
“Kediler yavrularını yaklaşık dördüncü haftada sütten kesmeye başlıyor” diyor Gunn Moore. Yavru kediler yaşamlarının sonraki ayı boyunca katı yiyeceklere geçiş yapıyor. Bazı anne kediler bu dönemde yavrularını emzirmeye devam ediyor. Emzirme, kediler için anne ve yavru arasındaki bir bağ davranışı da aynı zamanda. Kediler süt emerken, anne kedi ‘kedi yatıştırıcı feromonu (FAP)’ adı verilen bir feromon da salgılıyor. FAP yavru kedileri rahatlatıyor ve anneleriyle bağ kurmalarına yardımcı oluyor. Sentezlenen ve bazı kedi ürünlerine ilave edilen bu kimyasal sinyal, yavru kedilerin meme başında kavga etmeyi bırakmasına yardımcı olup kurabiye yapmayı hoş bir aktivite biçiminde daha da sağlamlaştırıyor. “Bu bir yatıştırma davranışı” diyor Gunn Moore. “İnsanlardaki eşdeğeri ise baş parmak emmek.”
Kedilerde aşırı kurabiye yapma
Bazı kedilerde aşırı kurabiye yapma davranışı, Gunn Moore’a göre yavruyken sütten çok erken kesildiklerinin bir işareti olabilir. Bir anne kedi yavrularını yeteri kadar emzirdiğine doğal şekilde karar verdiğinde ayağa kalkar ve beslemeyi sona erdirir. Yavru kediler bu durum sırasında bağırabilse de söz konusu hayal kırıklığı, beyinlerinin bisküvi yapmayı keyif veren sonuçlarla ilişkilendirmeyi bıraktığı anlamına gelir.
Gunn Moore, emzirmenin kesilmesiyle gerçekleşen bu doğal ayrılmayı yaşayan yavru kedilerin daha fazla davranış problemi göstermeye yatkın olduğunu söylüyor. “Özellikle de insanlarıyla onları gerçekten emecek ve hatta onlara kenetlenip ısıracak kadar fazla bağ kurarlar” diye açıklıyor. Bu ısırma bir anne kediyi incitmez fakat insanların cildi daha ince olduğundan kolaylıkla yırtılabilir ve bir kedi davranış uzmanına gitmekle sonuçlanabilir. Kediler insanlarını emmeyi bırakmayacaklardır; Sisam ve Birman kedileri üzerinde yapılan bir araştırmada, erken sütten kesilmenin yün emme davranışını haber verdiği görülmüş.
Kurabiye yapmak bile aşırıya kaçabilir ve talihsiz seviyelerde kedi salyasına yol açabilir. Kedi sahipleri için altta yatan mesaj ise olumlu. Gunn-Moore, kedilerin kendilerini en güvende hissettikleri kişi veya kişilerde kurabiye yaptıklarını açıklıyor. “Bazı kediler bunu cansız nesnelerde yapar” diye de ekliyor. Bu nesneler, bir annenin karnına benzer bir dokunma hissine sahip yumuşak yüzeyler barındırıyor. Kurabiye yapmak kediler arasında çok yaygın bir faaliyet. Hatta aslanlar gibi büyük kedilerde bile görülebiliyor.
Pek çok kedi sahibi, kurabiye yapan kedilerinin suratlarındaki mutlu ifadeye bakarak iyi zaman geçirdiklerini halihazırda anlamıştır. Gunn Moore da bunu onaylıyor ve sözlerini şöyle noktalıyor: “Kendilerini mutlu, rahatlamış ve insanlarına bağlanmış hissediyorlar. Güvenmedikleri birinde yapmazlar.”
Kaynak: RJ MacKenzie / Popular Science. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
Yorumlar