Mars yüzeyinde bulunan ve yaban mersini kayaları olarak adlandırılan tortullar büyük miktarlarda hidroksil içeriyor olabilir. Yapısında bol miktarda su barındıran bu maddenin varlığı Mars'ta hayatın varlığına dair umutları artırdı.
Smithsonian Enstitüsü'nde bulunan 19. yüzyıldan kalma taş örnekleri üzerinde yapılan yeni bilimsel çalışma ile Alman bilim insanı August Breithaupt tarafından 1843'te keşfedilen hidrohematit adlı madde, Penn State Üniversitesi'ndeki araştırmacılar tarafından yeniden incelendi. Hidrohematit, kayalarda depolanıyor. Aynı zamanda suya dönüşen bir hidrojen ve oksijen grubu olan hidroksil içeriyor.
2004 yılında Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi’nin (NASA) Curiosity aracı Mars'ta “yaban mersini” olarak bilinen kayaları tanımladı. Cihaz hidrohematiti tespit edebilecek teknolojiye sahip olmadığı için kayalar üzerindeki oluşumlar hematit olarak tanımlandı.
Penn State Üniversitesi’nden yerbilimleri profesörü Peter J. Heaney "Dünya'da bu küresel yapılar hidrohematittir, bu yüzden Mars'taki parlak kırmızı çakılların hidrohematit olduğunu düşünmek bana mantıklı görünüyor” dedi.
Araştırma, Heaney'nin yerbilimleri alanındaki doktora öğrencisi Athena Chen'in su içeren farklı eski kaya örneklerini ele geçirmesiyle başladı.
Chen, 19. yüzyılda Breithauph tarafından toplanan örnekler üzerinde daha hassas,bir yöntem olan kızılötesi spektroskopi ve senkrotron X-ışını kırınımı dahil olmak üzere çeşitli testler yaptı. Çalışmanın ardından Chen, minerallerin demir açısından fakir olduğunu ve bazı atomlarının hidroksil içerdiğini buldu.
Chen, “Demir oksitleri oluşturmak için doğal koşulların neler olduğunu görmeye çalışıyordum. Bu sulu fazları kristalleştirmek için gerekli sıcaklıklar neydi ve bunları sentezlemenin bir yolunu bulabilir miyim, diye merak ettim” açıklamasını yaptı.
Chen, çalışmasının sonucunda sulu, alkali bir ortamda 150 santigrat dereceden daha düşük sıcaklıklarda, hidrohematitin çökelerek tortul tabakalar oluşturabileceğini buldu.
Heaney, "Mars'ın yüzeyinin büyük bir kısmı sudan demiroksitler çöktüğünde oluştu. Ancak, Mars'ta hidrohematitin varlığı hala tartışmalı” dedi.
Diğer taraftan Chen'in deneyleri, doğal olarak oluşan hidrohematitin ağırlıkça yüzde 3,6 ila yüzde 7,8 su içerdiğini buldu. Araştırmacılar, Mars'ta bulunan hidratlı demir minerallerinin miktarına bağlı olarak, orada önemli bir su rezervi olabileceğine inandıklarını söyledi.
Çalışmanın yazarları, "Mars, toprağındaki demir bileşiklerinden gelen renginden dolayı Kızıl Gezegen olarak adlandırılıyor. Mars'ta hidrohematitin varlığı, Mars'ın bir zamanlar sulu bir gezegen olduğuna dair ek kanıtlar sağlayacaktır” dedi.
ntv.com.tr
Yorumlar